Rối loạn Ác mộng: Nguyên Nhân, Triệu Chứng, Chẩn Đoán và Điều Trị

Nguyên nhân Gây Rối Loạn Ác Mộng

• Căng thẳng và lo lắng kéo dài: Những căng thẳng trong cuộc sống, thay đổi hoặc trải nghiệm đau buồn có thể kích hoạt những giấc mơ đáng sợ.
• Chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương (PTSD): Tai nạn, lạm dụng tình dục và tra tấn thường gây ra những cơn ác mộng thường xuyên.
• Thiếu ngủ và mất ngủ: Những thay đổi trong lịch làm việc hoặc các vấn đề về thần kinh có thể dẫn đến ác mộng.
• Lạm dụng thuốc: Thuốc chống trầm cảm, thuốc huyết áp và thuốc dùng cho bệnh Parkinson có thể kéo dài ác mộng.
• Các chất gây nghiện và kích thích: Sử dụng chất gây nghiện và kích thích có thể dẫn đến những cơn ác mộng không hồi kết.
• Các vấn đề sức khỏe tâm thần khác: Trầm cảm và một số rối loạn tâm thần khác có liên quan đến những cơn ác mộng tái diễn.
• Các bệnh lý khác: Bệnh tim, ung thư và các bệnh làm giảm chất lượng giấc ngủ cũng có thể dẫn đến ác mộng.
• Tiền sử gia đình: Những người có tiền sử gia đình bị rối loạn ác mộng hoặc mộng du có nguy cơ cao hơn bị tình trạng này.

Triệu Chứng Rối Loạn Ác Mộng

• Giấc mơ sống động, xáo trộn và gây khó chịu liên quan đến mối đe dọa hoặc sự sống còn
• Giật mình tỉnh giấc giữa đêm
• Cảm giác sợ hãi, lo lắng, buồn bã hoặc tức giận sau khi tỉnh dậy
• Ra nhiều mồ hôi, tim đập mạnh dù không vận động
• Khó ngủ lại sau khi gặp ác mộng
• Triệu chứng kéo dài hơn 5 ngày trong một tuần
• Sợ hãi, lo lắng kéo dài cả ngày sau ác mộng
• Không thể ngừng suy nghĩ về những hình ảnh trong giấc mơ
• Gặp vấn đề trong việc tập trung và ghi nhớ
• Mệt mỏi, thiếu năng lượng và buồn ngủ vào ban ngày
• Giảm hoạt động thể chất và kém linh hoạt trong các tình huống xã hội
• Sợ bóng tối và lo lắng không rõ nguyên nhân khi gần đến giờ đi ngủ

Chẩn Đoán Rối Loạn Ác Mộng

• Thảo luận về triệu chứng và hành vi trong giấc ngủ với bác sĩ
• Kiểm tra thể chất để xác định tình trạng sức khỏe có thể góp phần gây ác mộng
• Nghiên cứu giấc ngủ về đêm (polysomnography) để xác định các cơn ác mộng có liên quan đến các chứng rối loạn giấc ngủ khác hay không

Điều Trị Rối Loạn Ác Mộng

• Điều trị nguyên nhân cơ bản: Nếu ác mộng liên quan đến một tình trạng y tế tiềm ẩn, điều trị sẽ tập trung vào tình trạng đó.
• Liệu pháp tâm lý: Các liệu pháp như liệu pháp giảm căng thẳng, liệu pháp hình ảnh và liệu pháp nhận thức hành vi có thể giúp giảm tần suất và mức độ nghiêm trọng của những cơn ác mộng.
• Thuốc: Thuốc đôi khi được kê toa để điều trị ác mộng liên quan đến chứng rối loạn căng thẳng sau chấn thương.

Biện Pháp Hỗ Trợ Tại Nhà

• Hình thành thói quen ngủ tốt, chẳng hạn như tắt thiết bị điện tử và tham gia các hoạt động thư giãn trước khi ngủ
• Tự trấn an sau ác mộng bằng cách hít thở sâu và phủ nhận sự ảnh hưởng của ác mộng
• Chia sẻ giấc mơ với người khác để giảm bớt sự kinh hoàng
• Viết lại kết thúc của giấc mơ bằng trí tưởng tượng để thay đổi cốt truyện