Triệu chứng của OCD
OCD được đặc trưng bởi sự hiện diện của những ám ảnh, thôi thúc và hành vi cưỡng chế.
- Ám ảnh: Những suy nghĩ hoặc hình ảnh không mong muốn, gây lo lắng hoặc sợ hãi mà người bệnh cố gắng cưỡng lại hoặc bỏ qua.
- Thúc đẩy: Những thôi thúc mạnh mẽ để thực hiện hành vi cưỡng chế nhằm giảm lo lắng do ám ảnh gây ra.
- Hành vi cưỡng chế: Những hành vi lặp đi lặp lại hoặc nghi thức tinh thần mà người bệnh cảm thấy bắt buộc phải thực hiện để giảm lo lắng hoặc ngăn chặn một tình huống đáng sợ.
Phương pháp chẩn đoán OCD
Chẩn đoán OCD dựa trên các tiêu chí cụ thể trong Sổ tay chẩn đoán và thống kê rối loạn tâm thần (DSM-5). Bác sĩ tâm thần sẽ tiến hành đánh giá toàn diện bao gồm:
- Kiểm tra tiền sử bệnh
- Phỏng vấn lâm sàng
- Các thang đánh giá được chuẩn hóa để đánh giá các triệu chứng OCD
Phương pháp điều trị OCD
Mục tiêu của điều trị OCD là kiểm soát các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống. Có hai phương pháp điều trị chính:
Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT)
CBT là một loại liệu pháp tâm lý tập trung vào việc thay đổi những suy nghĩ và hành vi tiêu cực góp phần vào OCD. Trong CBT, bệnh nhân sẽ:
- Xác định và thách thức những ám ảnh và thúc đẩy tiêu cực
- Phơi nhiễm dần dần với những tình huống gây lo lắng mà không cần thực hiện hành vi cưỡng chế
- Học các kỹ thuật đối phó lành mạnh để quản lý lo lắng
Thuốc
Thuốc chống trầm cảm, cụ thể là thuốc ức chế tái hấp thu serotonin chọn lọc (SSRI), thường được sử dụng để điều trị OCD. SSRI hoạt động bằng cách tăng nồng độ serotonin trong não, giúp giảm các triệu chứng OCD.
Các phương pháp điều trị khác
Trong trường hợp CBT và thuốc không hiệu quả, các phương pháp điều trị sau đây có thể được cân nhắc:
- Liệu pháp toàn diện: Chương trình điều trị chuyên sâu bao gồm các nhóm hỗ trợ, giáo dục và can thiệp theo nhóm.
- Kích thích não sâu: Thủ thuật phẫu thuật cấy các điện cực vào não để điều chỉnh các đợt phóng điện bất thường.
- Kích thích từ xuyên sọ: Sử dụng từ trường để kích thích các tế bào thần kinh trong não, cải thiện các triệu chứng OCD.
Lời khuyên để cải thiện hiệu quả điều trị
- Thực hành thường xuyên các kỹ thuật học được trong CBT
- Uống thuốc theo chỉ định của bác sĩ
- Theo dõi các triệu chứng và thông báo cho bác sĩ về bất kỳ thay đổi nào
- Tránh dùng các chất hoặc thuốc bổ sung khác mà không có sự chấp thuận của bác sĩ
- Tìm kiếm sự hỗ trợ từ gia đình, bạn bè và nhóm hỗ trợ OCD
