Triệu chứng của bong gân
Các triệu chứng của bong gân có thể nhẹ hoặc nghiêm trọng tùy thuộc vào mức độ tổn thương dây chằng. Một số triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Đau
- Sưng
- Bầm tím
- Hạn chế vận động
- Mất khả năng chịu lực
- Cảm giác “bốp” khi chấn thương
Nguyên nhân của bong gân
Nguyên nhân phổ biến nhất của bong gân là ngã hoặc chấn thương khớp. Khi khớp vượt quá biên độ vận động bình thường, dây chằng có thể bị căng giãn hoặc rách. Các tình huống dễ dẫn đến bong gân bao gồm:
- Đi hoặc chạy trên đường gồ ghề
- Uốn hoặc xoay khớp đột ngột
- Ngã hoặc tiếp đất bằng cổ tay hoặc bàn tay
- Chơi các môn thể thao dùng cổ tay như cầu lông, tennis, bóng rổ
- Chấn thương trong các môn thể thao tiếp xúc như bóng đá
Chẩn đoán bong gân
Để chẩn đoán bong gân, bác sĩ sẽ:
- Ấn xung quanh khớp để xác định dây chằng bị tổn thương
- Di chuyển xương tại vị trí đó để kiểm tra phạm vi vận động
- Chụp X-quang để loại trừ gãy xương
- Chỉ định chụp cộng hưởng từ (MRI) hoặc siêu âm trong trường hợp nghi ngờ tổn thương dây chằng nặng
Điều trị bong gân
Phương pháp RICE:
Phương pháp RICE là biện pháp điều trị ban đầu cho bong gân nhẹ, bao gồm:
- Nghỉ ngơi: Tránh các hoạt động gây đau, sưng hoặc khó chịu
- Chườm đá: Chườm đá giúp giảm sưng
- Quấn băng: Quấn băng thun để giảm sưng
- Nâng cao: Kê cao khu vực bị thương trên mức tim để giảm sưng
Thuốc giảm đau:
Các loại thuốc giảm đau không kê đơn như ibuprofen và paracetamol có thể giúp giảm đau và sưng.
Vật lý trị liệu:
Sau hai ngày đầu, vận động nhẹ nhàng vùng bị thương có thể giúp cải thiện phạm vi chuyển động và giảm đau. Bác sĩ có thể đề nghị vật lý trị liệu để phục hồi chức năng cho khu vực bị tổn thương.
Phẫu thuật:
Trong trường hợp dây chằng bị rách nghiêm trọng hoặc không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác, bác sĩ có thể cân nhắc phẫu thuật. Các loại phẫu thuật thường dùng bao gồm:
- Nội soi khớp: Loại bỏ mảnh xương hoặc sụn lỏng lẻo và các phần dây chằng bị mắc vào khớp
- Sửa chữa dây chằng: Sửa chữa dây chằng bị rách bằng chỉ khâu hoặc thay thế dây chằng bị tổn thương bằng dây chằng khác
Phòng ngừa bong gân
Một số cách phòng ngừa bong gân bao gồm:
- Tránh vận động khi mệt mỏi
- Thực hiện các bài tập kéo giãn thường xuyên
- Khởi động đúng cách trước khi tập thể dục
- Mang giày dép vừa chân
- Cẩn thận khi di chuyển trên bề mặt trơn hoặc gồ ghề
- Tránh ngồi hoặc đứng ở một vị trí quá lâu
- Duy trì cân nặng hợp lý