Xét nghiệm nhóm máu: Hướng dẫn toàn diện

Hệ thống nhóm máu ABO

• Kháng nguyên A và B: Có mặt trên bề mặt hồng cầu của người nhóm máu A và B, tương ứng.
• Kháng thể: Huyết thanh thường không chứa kháng thể chống lại các kháng nguyên trên bề mặt hồng cầu của chính người đó. Ví dụ, người nhóm máu A không có kháng thể anti-A nhưng có kháng thể anti-B.
• Nhóm máu:
  • Nhóm A: Có kháng nguyên A, kháng thể anti-B.
  • Nhóm B: Có kháng nguyên B, kháng thể anti-A.
  • Nhóm AB: Có cả kháng nguyên A và B, không có kháng thể.
  • Nhóm O: Không có kháng nguyên A hoặc B, có cả hai kháng thể anti-A và anti-B.
• Người cho phổ thông: Nhóm máu O (không có kháng nguyên) có thể cho máu cho tất cả các nhóm máu khác.
• Người nhận phổ thông: Nhóm máu AB (không có kháng thể) có thể nhận máu từ tất cả các nhóm máu khác.

Yếu tố Rh

• Kháng nguyên Rh: Có hoặc không có trên bề mặt hồng cầu, phân loại thành Rh dương hoặc Rh âm.
• Kháng nguyên Rh quan trọng nhất: Rh o (D).
• Kháng nguyên Rh ít quan trọng hơn: Được thử nghiệm khi Rh o (D) âm tính.
• Tương thích Rh: Khi truyền máu, nhóm máu Rh phải tương thích giữa người cho và người nhận.

Hệ thống nhóm máu khác

• Ngoài hệ thống ABO và Rh, còn có nhiều hệ thống nhóm máu khác ít quan trọng hơn.
• Tuy nhiên, trong một số trường hợp, chúng có thể trở nên quan trọng trong truyền máu hoặc đối với bệnh nhân ung thư máu.

Khi nào cần xét nghiệm nhóm máu?

• Trước khi truyền máu hoặc nhận máu.
• Xác định nhóm máu của người mẹ để đánh giá nguy cơ không tương thích Rh giữa mẹ và con.
• Khi trở thành ứng viên hiến tạng, mô hoặc tủy xương.
• Như một phần của quá trình xác định huyết thống.

Quy trình xét nghiệm nhóm máu

• Chuẩn bị: Không cần nhịn ăn.
• Quy trình:
  • Lấy mẫu máu từ tĩnh mạch.
  • Xét nghiệm mẫu máu bằng cách trộn với huyết thanh kháng thể để xác định nhóm máu ABO và yếu tố Rh.

Giải thích kết quả

• Nhóm máu ABO:
  • Máu kết cụm với huyết thanh anti-A: Nhóm máu A.
  • Máu kết cụm với huyết thanh anti-B: Nhóm máu B.
  • Máu kết cụm với cả huyết thanh anti-A và anti-B: Nhóm máu AB.
  • Máu không kết cụm với bất kỳ huyết thanh nào: Nhóm máu O.
• Yếu tố Rh:
  • Máu kết cụm với huyết thanh anti-Rh: Rh dương.
  • Máu không kết cụm với huyết thanh anti-Rh: Rh âm.

Cảnh báo và lưu ý

• Những người có nhóm máu hiếm có thể gặp khó khăn khi cần truyền máu nhiều lần.
• Trước khi xét nghiệm, hãy thông báo cho bác sĩ về bất kỳ tiền sử bệnh hoặc dị ứng nào.
• Sau khi xét nghiệm, có thể bị đau nhẹ hoặc bầm tím ở chỗ tiêm.