Xét nghiệm Cortisol trong máu là gì?
Xét nghiệm cortisol trong máu là một xét nghiệm sử dụng mẫu máu để đo nồng độ hormone cortisol trong máu. Cortisol là một hormone steroid do tuyến thượng thận tiết ra, nằm ở trên thận.
Mục đích của xét nghiệm Cortisol trong máu
Xét nghiệm cortisol trong máu được thực hiện để xác định mức độ sản xuất cortisol có quá cao hay quá thấp. Những rối loạn như hội chứng Cushing và bệnh Addison có thể ảnh hưởng đến lượng cortisol do tuyến thượng thận sản xuất.
Các triệu chứng cần xét nghiệm Cortisol trong máu
Hội chứng Cushing:
- Tăng huyết áp
- Tăng đường huyết
- Béo phì, đặc biệt là ở vùng bụng
- Da mỏng
- Các vết sọc màu tím trên da bụng
- Teo cơ và yếu cơ
- Loãng xương
Bệnh Addison:
- Giảm cân
- Yếu cơ
- Mệt mỏi
- Hạ huyết áp
- Đau bụng
- Các mảng da sẫm màu
Quy trình thực hiện xét nghiệm Cortisol trong máu
Chuẩn bị:
- Xét nghiệm thường được thực hiện vào buổi sáng.
- Không tập thể dục mạnh trong vòng 24 giờ trước xét nghiệm.
- Ngừng dùng một số loại thuốc có thể ảnh hưởng đến xét nghiệm, chẳng hạn như thuốc chống động kinh, estrogen và glucocorticoid.
Thực hiện:
- Băng quấn quanh cánh tay để ngưng lưu thông máu.
- Sát trùng chỗ tiêm bằng cồn.
- Tiêm kim vào tĩnh mạch.
- Gắn ống để chứa máu.
- Tháo băng quấn và băng lại chỗ tiêm.
Giải thích kết quả
Kết quả bình thường:
Đối với mẫu máu lấy vào lúc 8 giờ sáng, kết quả bình thường dao động từ 6 đến 23 microgram mỗi decilít (µg/dL).
Kết quả bất thường:
Kết quả cao hơn bình thường:
- Hội chứng Cushing
- Khối u tuyến thượng thận
- Khối u sản xuất cortisol ở các bộ phận khác
Kết quả thấp hơn bình thường:
- Bệnh Addison
- Suy tuyến yên
Những lưu ý quan trọng
- Hội chứng Cushing thường được chẩn đoán bằng xét nghiệm cortisol trong nước tiểu 24 giờ thay vì xét nghiệm cortisol trong máu.
- Các yếu tố như nhiệt độ, nhiễm trùng, chấn thương và thuốc có thể ảnh hưởng đến nồng độ cortisol trong máu.
- Thai kỳ, căng thẳng và béo phì có thể làm tăng nồng độ cortisol.
- Giảm cortisol có thể xảy ra do cường giáp hoặc béo phì.
- Một số loại thuốc có thể làm tăng nồng độ cortisol trong máu.
- Người lớn có nồng độ cortisol cao hơn trẻ em.
