Điện di protein huyết thanh là gì?
Điện di protein huyết thanh (SPEP) là một xét nghiệm máu phân tích nồng độ của các nhóm protein khác nhau trong máu. Các nhóm protein chính được kiểm tra bao gồm:
- Albumin: Vận chuyển các chất, đóng vai trò trong sự phát triển và chữa lành mô.
- Alpha-1 globulin: Được sản xuất ở phổi và gan, tăng khi có tình trạng viêm.
- Alpha-2 globulin: Đóng vai trò trong nhiều chức năng cơ thể, bao gồm cả phản ứng viêm.
- Beta globulin: Vận chuyển các chất và hỗ trợ hoạt động của tế bào miễn dịch.
- Gamma globulin: Hỗ trợ hệ miễn dịch, tăng khi có tình trạng đa u tủy xương và bệnh tự miễn.
Khi nào nên thực hiện điện di protein huyết thanh?
Xét nghiệm điện di protein huyết thanh thường được chỉ định khi bạn có các triệu chứng sau:
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Đau xương hoặc gãy xương
- Mệt mỏi hoặc suy nhược
- Buồn nôn và nôn
- Táo bón
- Đau lưng
- Khát nước thường xuyên
Những triệu chứng này có thể chỉ ra các tình trạng sức khỏe nghiêm trọng như:
- Ung thư
- Các vấn đề về tuyến giáp
- Đái tháo đường
- Thiếu máu
- Bệnh gan
- Suy dinh dưỡng
- Bệnh tự miễn
- Đa xơ cứng
Quy trình thực hiện điện di protein huyết thanh
Trước khi thực hiện: Không cần chuẩn bị đặc biệt nào, nhưng bạn nên nhịn ăn từ buổi tối trước khi xét nghiệm.
Trong khi thực hiện: Mẫu máu được lấy từ tĩnh mạch ở khuỷu tay hoặc mu bàn tay. Quá trình này có thể gây đau nhói tạm thời.
Sau khi thực hiện: Bạn có thể về nhà ngay sau khi lấy máu. Kết quả xét nghiệm thường có trong vòng vài ngày.
Giải thích kết quả
Kết quả xét nghiệm điện di protein huyết thanh được so sánh với các giá trị tham chiếu để xác định bất kỳ bất thường nào về nồng độ protein. Các giá trị tham chiếu bình thường là:
- Albumin: 3,8 – 5,0g/dL
- Alpha-1 globulin: 0,1 – 0,3g/dL
- Alpha-2 globulin: 0,6 – 1,0g/dL
- Beta globulin: 0,7 – 1,4g/dL
- Gamma globulin: 0,7 – 1,6g/dL
Kết quả bất thường có ý nghĩa gì?
Mỗi loại protein có vai trò khác nhau, do đó, nồng độ bất thường có thể chỉ ra các bệnh khác nhau, chẳng hạn như:
- Albumin:
- Cao hơn mức bình thường: Mất nước
- Thấp hơn mức bình thường: Suy dinh dưỡng, bệnh gan, bệnh thận hoặc tình trạng viêm
- Alpha-1 globulin:
- Cao hơn mức bình thường: Viêm cấp tính hoặc mãn tính
- Thấp hơn mức bình thường: Bệnh gan hoặc khí phế thũng bẩm sinh
- Alpha-2 globulin:
- Cao hơn mức bình thường: Bệnh thận, viêm cấp tính hoặc mãn tính
- Thấp hơn mức bình thường: Bệnh gan, suy dinh dưỡng, vỡ hồng cầu
- Beta globulin:
- Cao hơn mức bình thường: Thiếu máu, đa u tủy xương, cholesterol cao
- Thấp hơn mức bình thường: Xơ gan, dinh dưỡng kém
- Gamma globulin:
- Cao hơn mức bình thường: Viêm khớp dạng thấp, nhiễm trùng, xơ gan, đa u tủy xương, u lympho
- Thấp hơn mức bình thường: Rối loạn miễn dịch, thiếu hụt tế bào hồng cầu
Lưu ý: Kết quả điện di protein huyết thanh chỉ gợi ý về các tình trạng sức khỏe có thể xảy ra. Để chẩn đoán chính xác, cần thực hiện thêm các xét nghiệm khác.