Chế Độ Tử Tuất Là Gì?
Chế độ tử tuất là một chế độ của bảo hiểm xã hội (BHXH) hỗ trợ tài chính cho thân nhân của người lao động khi người lao động tử vong. Chế độ này nhằm bù đắp phần thu nhập mất đi của người lao động và trang trải các chi phí phát sinh liên quan đến việc mai táng và hỗ trợ cuộc sống cho gia đình.
Đối Tượng Được Hưởng Chế Độ Tử Tuất
Tùy thuộc vào loại trợ cấp, đối tượng hưởng chế độ tử tuất có thể khác nhau:
1. Trợ Cấp Mai Táng
- Người lo mai táng cho người lao động đã đóng BHXH tối thiểu 12 tháng hoặc đang bảo lưu thời gian đóng BHXH.
- Người lo mai táng cho người lao động mất do tai nạn lao động, bệnh nghề nghiệp hoặc trong thời gian điều trị do tai nạn lao động/bệnh nghề nghiệp.
- Người lo mai táng cho người lao động đang hưởng lương hưu, trợ cấp tai nạn lao động/bệnh nghề nghiệp hàng tháng.
2. Trợ Cấp Tuất Hàng Tháng
- Con chưa đủ 18 tuổi hoặc con từ đủ 18 tuổi trở lên bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên.
- Vợ từ đủ 55 tuổi trở lên hoặc chồng từ đủ 60 tuổi trở lên.
- Cha/mẹ đẻ của người lao động đã mất hoặc cha/mẹ đẻ của vợ/chồng người lao động đủ 60 tuổi (nam) hoặc 55 tuổi (nữ) và đang được người lao động nuôi dưỡng.
3. Trợ Cấp Tuất Một Lần
- Thân nhân của người lao động không thuộc diện hưởng trợ cấp hàng tháng.
- Thân nhân của người lao động thuộc diện hưởng trợ cấp hàng tháng nhưng không có thân nhân để hưởng trợ cấp hàng tháng.
- Thân nhân của người lao động thuộc diện hưởng trợ cấp hàng tháng nhưng có mong muốn hưởng trợ cấp một lần (trừ trường hợp con dưới 6 tuổi hoặc vợ/chồng bị suy giảm khả năng lao động từ 81% trở lên).
Mức Hưởng Chế Độ Tử Tuất
Mức hưởng chế độ tử tuất tùy thuộc vào loại trợ cấp và thời gian đóng BHXH của người lao động:
1. Trợ Cấp Mai Táng
- Mức hưởng bằng 10 lần mức lương cơ sở tại thời điểm người lao động mất (hiện nay là 14,9 triệu đồng).
2. Trợ Cấp Tuất Hàng Tháng
- Mức hưởng bằng 50% mức lương cơ sở (hiện nay là 745.000 đồng/tháng).
- Nếu thân nhân không có người trực tiếp nuôi dưỡng, mức hưởng là 70% mức lương cơ sở (hiện nay là 1.043.000 đồng/tháng).
3. Trợ Cấp Tuất Một Lần
- Đối với người lao động đang tham gia BHXH hoặc bảo lưu thời gian đóng BHXH:
- Trước năm 2014: 1,5 lần tiền lương bình quân đóng BHXH mỗi năm.
- Từ năm 2014 trở đi: 2 lần tiền lương bình quân đóng BHXH.
- Đối với người lao động đang hưởng lương hưu:
- Trong 2 tháng đầu hưởng lương hưu: 48 lần mức lương hưu đang hưởng.
- Sau 2 tháng đầu: Giảm 0,5 lần tháng lương hưu cho mỗi tháng hưởng lương hưu sau đó.
Hồ Sơ Và Thủ Tục Làm Chế Độ Tử Tuất
Để nộp hồ sơ hưởng chế độ tử tuất, cần chuẩn bị các giấy tờ sau:
- Bản chính sổ BHXH
- Bản sao giấy chứng tử/giấy báo tử/trích lục khai tử/quyết định tuyên bố là đã chết của tòa án
- Bản chính tờ khai của thân nhân (mẫu 09-HSB)
- Bản chính biên bản giám định mức suy giảm khả năng lao động hoặc giấy xác nhận khuyết tật mức độ đặc biệt nặng (nếu có)
- Hóa đơn, chứng từ thu phí giám định (nếu có)
- Bản khai cá nhân về thời gian phục vụ trong quân đội (nếu có)
Đối với người đang tham gia bảo hiểm xã hội bắt buộc, cần nộp hồ sơ cho người sử dụng lao động trong vòng 90 ngày kể từ ngày người lao động chết. Người sử dụng lao động có trách nhiệm nộp hồ sơ cho cơ quan BHXH trong vòng 30 ngày kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.
Đối với người bảo lưu thời gian đóng BHXH, người tham gia BHXH tự nguyện, người đang hưởng lương hưu hoặc trợ cấp BHXH hàng tháng, cần nộp hồ sơ trực tiếp cho cơ quan BHXH trong vòng 90 ngày.
Cơ quan BHXH có trách nhiệm giải quyết chế độ tử tuất trong thời hạn tối đa 8 ngày làm việc kể từ ngày nhận đủ hồ sơ.