Trừng phạt tích cực là gì?
Trừng phạt tích cực là một phương pháp kỷ luật nhằm ngăn chặn hành vi không mong muốn bằng cách bổ sung các hậu quả tiêu cực. Ví dụ, nếu một đứa trẻ để đồ chơi bừa bộn, cha mẹ có thể quyết định không mua đồ chơi mới cho đứa trẻ. Đây là một ví dụ về trừng phạt tích cực, nơi hành vi tiêu cực (để đồ chơi bừa bộn) dẫn đến hậu quả tiêu cực (không được mua đồ chơi mới).
Trừng phạt tích cực hoạt động như thế nào?
Trừng phạt tích cực hoạt động dựa trên nguyên lý điều kiện thao tác. Nguyên lý này cho rằng hành vi được kiểm soát bởi các kết quả. Khi trẻ em trải nghiệm những kết quả tích cực hoặc tiêu cực từ hành vi của chúng, chúng sẽ học được từ những kết quả đó và điều chỉnh hành vi của chúng trong tương lai.
Sự khác biệt giữa trừng phạt tích cực và trừng phạt tiêu cực
Trừng phạt tích cực và trừng phạt tiêu cực đều nhằm mục đích ngăn chặn hành vi không mong muốn. Tuy nhiên, chúng khác nhau về bản chất:
- Trừng phạt tích cực: Bổ sung hậu quả tiêu cực vào hành vi mục tiêu.
- Trừng phạt tiêu cực: Loại bỏ hậu quả tích cực sau khi hành vi mục tiêu xảy ra.
Các ví dụ về trừng phạt tích cực
Sau đây là một số ví dụ về trừng phạt tích cực:
- Yêu cầu trẻ hoàn thành bài tập về nhà thêm sau khi không hoàn thành bài tập.
- Phạt tiền khi vi phạm luật giao thông.
- Yêu cầu trẻ đứng ngoài hành lang vì không làm bài tập về nhà.
- Đình chỉ học tập đối với học sinh đánh nhau.
- Bị chó cắn sau khi giẫm vào đuôi chó.
- Rời khỏi cửa hàng nếu trẻ em cư xử không tốt.
Trừng phạt tích cực có hiệu quả không?
Trừng phạt tích cực có thể hiệu quả nếu được thực hiện một cách nhanh chóng và đồng nhất. Nó đặc biệt hiệu quả đối với trẻ nhỏ. Tuy nhiên, trừng phạt tích cực có thể không hiệu quả trong những tình huống sau:
- Khi trẻ em muốn giải thích và thương lượng.
- Khi trẻ em lén lút thực hiện hành vi không mong muốn.
- Khi trừng phạt được thực hiện vì tức giận thay vì vì mục đích kỷ luật.
Đánh đòn có phải là trừng phạt tích cực không?
Đánh đòn được coi là một hình thức trừng phạt thể chất. Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng trừng phạt thể chất có thể gây hại về mặt thể chất và cảm xúc cho trẻ em. Do đó, không nên sử dụng đánh đòn như một hình thức kỷ luật.
Củng cố
Ngoài trừng phạt, củng cố cũng là một phương pháp kỷ luật quan trọng. Củng cố là một hậu quả tích cực được đưa ra sau khi hành vi mong muốn xảy ra. Cũng giống như trừng phạt, có hai loại củng cố:
- Củng cố tích cực: Hành vi được củng cố bằng một phần thưởng.
- Củng cố tiêu cực: Hành vi được củng cố bằng cách loại bỏ một hậu quả tiêu cực.
Kết luận
Trừng phạt tích cực có thể là một công cụ kỷ luật hiệu quả khi được sử dụng một cách phù hợp. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải xem xét cả lợi ích và bất lợi của trừng phạt tích cực trước khi sử dụng nó. Các bậc cha mẹ và người chăm sóc nên cân nhắc các phương pháp kỷ luật thay thế, chẳng hạn như củng cố, khi có thể.
