Nguồn gốc và đặc điểm
Hoa quỳnh, còn được gọi là hoa quỳnh hương (Selenicereus grandiflorus), thuộc họ xương rồng, có nguồn gốc từ các vùng sa mạc và bán sa mạc của Antilles, Mexico và Mỹ. Cây có các đốt thân dẹt như lá lớn, màu xanh lục pha tía, có gai xen kẽ với lông tơ trắng. Hoa quỳnh nở về đêm, tỏa hương thơm ngào ngạt, với các cánh hoa bên ngoài thường có màu nâu hoặc cam nhạt, trong khi cánh hoa bên trong trắng, đỏ hoặc tím.
Công dụng y học
Theo Đông y, hoa quỳnh có vị ngọt, tính bình, có tác dụng thanh phế, chỉ khái, hóa đàm, tiêu viêm, cầm máu. Do đó, hoa quỳnh được xem là vị thuốc đặc trị các bệnh về phổi và hệ hô hấp. Thân cây quỳnh có vị chua, hơi mặn, tính mát, có tác dụng tiêu thũng, tiêu viêm, chỉ thống.
Các bài thuốc từ hoa quỳnh
- Trị ho, long đờm: Hoa quỳnh mới nở thái nhỏ hấp cách thủy với mật ong hoặc nấu với trứng gà, dùng trong ngày.
- Chữa ho do viêm họng: Hoa quỳnh 30g, lá xương xông 10g, hấp cách thủy với mật ong, uống dần trong ngày.
- Chữa ho ra máu trong bệnh lao phổi: Hoa quỳnh 3-5 bông, đường cát trắng 15g, sắc nước uống trong ngày.
- Chữa lên cơn hen: Hoa quỳnh, kim ngân hoa mỗi thứ 9-12g, sắc nước uống trong ngày.
- Chữa sỏi bàng quang, sỏi thận, sỏi đường tiết niệu: Trà hoa quỳnh hoặc hoa quỳnh kết hợp với diếp cá, kim tiền thảo, rễ cỏ tranh, sắc nước uống trong ngày.
- Chữa mụn nhọt, sưng đau do té ngã: Hoa quỳnh hoặc thân cây giã nát, đắp lên mụn nhọt hoặc vết thương.
Tác dụng phụ và thận trọng
Khi sử dụng hoa quỳnh, bạn có thể gặp một số tác dụng phụ như buồn nôn, nôn và tiêu chảy. Trong một số trường hợp, phản ứng dị ứng như phồng rộp và nổi mụn nước có thể xảy ra. Phụ nữ mang thai hoặc cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi dùng.
Tương tác
Hoa quỳnh có thể tương tác với các thuốc như digoxin và thuốc chống trầm cảm (phenelizine, tranylcypromine).
Kết luận
Hoa quỳnh là một loại thảo dược quý với nhiều công dụng y học, đặc biệt là trong điều trị các bệnh về phổi và hệ hô hấp. Tuy nhiên, cần sử dụng hoa quỳnh một cách hợp lý, tham khảo ý kiến bác sĩ khi cần thiết và tránh lạm dụng để đảm bảo an toàn sức khỏe.
