Tổng quan về Đẳng Sâm
Đẳng sâm (Codonopsis pilosula) là một loại thảo dược thân leo thuộc họ Hoa chuông. Cây có rễ hình trụ dài, được sử dụng làm thuốc. Đẳng sâm có nguồn gốc từ các vùng ôn đới của châu Á, bao gồm Trung Quốc, Nhật Bản và Hàn Quốc.
Thành phần hóa học
Đẳng sâm chứa nhiều hoạt chất, bao gồm:
- Đường
- Chất béo
- Sapin
- Alkaloid
- Vitamin B1, B2
- Chất đạm
Tác dụng và Công dụng
Theo Y học hiện đại:
- Tăng cường phát triển nội mạc tử cung
- Tăng trương lực cổ tử cung
- Tăng tiết sữa
- Chống viêm
- Kích thích miễn dịch
- Bồi bổ cơ thể
- Tăng đường huyết
- Tăng hồng cầu, giảm bạch cầu
- Giảm huyết áp
- Tăng cường chức năng vỏ thượng thận
Theo Y học cổ truyền:
- Điều hòa tỳ vị
- Giúp tiêu hóa
- Tăng sức lực
- Bồi dưỡng cơ thể
- Giải khát
- Trị suy nhược do khí kém
- Trị ăn uống kém
- Trị tiêu chảy do tỳ hư
- Trị vàng da do huyết hư
- Trị tiêu ra máu
- Trị rong kinh
- Trị thiếu máu mạn
- Trị gầy yếu
- Trị sốt, đổ mồ hôi không kiểm soát
- Trị băng huyết
- Trị các chứng thai sản
Liều dùng
Liều dùng thông thường của đẳng sâm là 9-12g sắc uống. Khi dùng, rửa sạch đẳng sâm, đồ cho mềm, thái mỏng 1-3mm, tẩm nước gừng (để giảm tính lạnh của đẳng sâm tránh gây phù nề) rồi sao qua.
Bài thuốc có Đẳng Sâm
Bồi bổ cơ thể, chữa thận suy, đái rắt, đau lưng và mỏi gối:
- Đẳng sâm 20g
- Tắc kè 6g
- Huyết giác 1g
- Trần bì 1g
- Tiểu hồi 0,5g
- Rượu 40 độ 250ml
- Đường cho vừa đủ ngọt
Chữa suy nhược cơ thể mệt mỏi và ăn không ngon:
- Đẳng sâm 20g
- Đương quy
- Bạch truật
- Ba kích mỗi vị 20g
Chữa bệnh suy yếu và ốm lâu không khỏi ở người lớn tuổi:
- Đẳng sâm 40g
- Đương quy
- Ngưu tất
- Long nhãn
- Mạch môn mỗi vị 12g
Lưu ý khi sử dụng
- Tham khảo ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc đông y trước khi sử dụng.
- Không dùng quá 63g đẳng sâm vì có thể làm loạn nhịp tim và gây cảm giác khó chịu ở trước tim.
- Trẻ em, phụ nữ có thai và cho con bú cần hỏi ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Ngưng sử dụng và thông báo cho bác sĩ nếu thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường.
Tương tác có thể xảy ra
- Đẳng sâm kỵ lê lô.
- Đẳng sâm có thể tương tác với một số thuốc, thực phẩm chức năng hoặc dược liệu khác.
- Không dùng đẳng sâm với các vị thuốc thuộc họ hắc.
Kết luận
Đẳng sâm là một loại thảo dược có nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, nên sử dụng dưới sự hướng dẫn của bác sĩ hoặc thầy thuốc đông y để đảm bảo an toàn và hiệu quả.
