Tổng quan về Củ Cải Trắng
Củ cải trắng (Raphanus sativus L.) là một loại cây thân thảo thuộc họ cải. Nó có rễ củ phình to, hình trụ dài, hình trứng hoặc hình cầu, thường có màu trắng. Lá mọc so le, có hình bầu dục hoặc hình mác, mép lá có răng cưa hoặc chia thùy. Hoa của củ cải trắng mọc thành chùm, có màu trắng hoặc tím nhạt.
Thành phần hóa học
Rễ củ:
– Raphanin, glucose, saccharose
– Axit coumaric, axit cafeic, axit ferulic
– Nhiều loại axit amin
Hạt:
– Dầu béo, tinh dầu
– Raphanin (có tác dụng kháng khuẩn)
Lá:
– Vitamin C
Tác dụng dược lý và công dụng
Kháng khuẩn:
– Chiết xuất từ củ, lá, hoa và hạt củ cải trắng đều có hoạt tính kháng khuẩn trên vi khuẩn gram dương.
Tăng cường tiêu hóa:
– Củ cải trắng có thể làm tăng sự dung nạp carbohydrat của cơ thể.
Theo Đông y:
Hạt cải củ (la bặc tử):
– Vị cay ngọt, mùi thơm, tính bình
– Tác dụng: Hạ khí, tiêu đờm, trừ hen suyễn, tiêu thức ăn
Củ cải củ (la bặc căn):
– Vị ngọt, hơi cay đắng, tình bình
– Tác dụng: Mạnh tỳ vị, lợi tiểu, long đờm, tiêu thức ăn, giải độc
Công dụng trong y học cổ truyền
- Chữa ăn không tiêu, sốt, ho nhiều đờm, hen suyễn, ngực bụng đầy trướng, nôn mửa (hạt cải củ)
- Thông tiểu tiện, chữa phù thũng (củ cải củ hoặc lá cải củ phơi khô)
- Chữa nhức đau, thiên đầu thống, tiêu chảy (củ cải trắng)
- Tăng cường tiêu hóa, làm mạnh dạ dày, lợi mật trong bệnh sỏi mật, long đờm, lợi tiểu (nước ép củ cải trắng)
- Chữa nốt tàn nhang (rượu ngâm hạt và củ cải củ)
- Làm khỏe khoắn, giúp lọc máu (y học cổ truyền Ấn Độ)
Liều dùng
Hạt cải củ: 10-15 g/ngày, uống ở dạng thuốc sắc.
Củ hoặc lá phơi khô: 10-15 g/ngày, dưới dạng thuốc sắc.
Nước ép củ cải trắng: 50-90 g mỗi lần.
Một số bài thuốc có cây củ cải trắng
Chữa ho nhiều đờm, hen suyễn, khó thở, tức ngực:
– Hạt cải củ 10 g
– Hạt tía tô 10 g
– Hạt cải trắng (bạch giới tử) 3 g
– Sắc 500 ml nước còn 200 ml, chia làm 3 lần uống trong ngày.
Chữa đờm suyễn kéo lên, ngực căng thở gấp:
– Hạt cải củ sao
– Hạt bồ kết đốt tồn tính, 2 vị lượng bằng nhau
– Tán bột viên với mật ong, uống mỗi lần 4 g, ngày uống 2-3 lần.
Chữa ngạt do khói than:
– Giã nhỏ củ hoặc lá cây cải củ, vắt lấy nước cốt rồi đổ vào miệng.
Chữa bỏng:
– Giã nát củ cải trắng, đắp vào chỗ bỏng.
Lưu ý khi sử dụng
- Người bị khí hư không nên dùng hạt cải củ.
- Phụ nữ có thai hoặc đang cho con bú nên tham khảo ý kiến bác sĩ trước khi sử dụng.
- Tùy từng trường hợp, các vị thuốc trong bài thuốc có thể cần gia giảm cho phù hợp.
- Nếu thấy xuất hiện các triệu chứng bất thường, hãy tạm ngưng dùng và thông báo ngay cho bác sĩ.
Tương tác có thể xảy ra
Củ cải trắng có thể tương tác với một số thuốc, thực phẩm chức năng hoặc dược liệu khác. Để đảm bảo an toàn và hiệu quả khi sử dụng, hãy hỏi ý kiến của bác sĩ và thầy thuốc trước khi muốn dùng bất kỳ loại dược liệu hay thuốc từ dược liệu nào.
