Tổng quan về Cốt Toái Bổ
Cốt toái bổ là một loại cây thuộc họ Ráng, thường sống trên các hốc đá hoặc thân cây lớn. Thân rễ của cây được sử dụng làm thuốc, có tác dụng bổ thận, mạnh gân xương, hành huyết và phá huyết ứ.
Thành phần hóa học
Thân rễ cốt toái bổ chứa nhiều thành phần có lợi, bao gồm:
- Tinh bột (25-34,98%)
- Glucose
- Hesperidin
- Flavonoid toàn phần (khoảng 1,42%)
- Naringin (khoảng 1%)
Tác dụng dược lý
Cốt toái bổ có nhiều tác dụng dược lý đã được nghiên cứu trên mô hình động vật, bao gồm:
- Tăng cường chức năng nội tiết sinh dục, bổ thận
- Chống viêm
- Ổn định màng tế bào hồng cầu
Công dụng trong y học cổ truyền
Trong y học cổ truyền, cốt toái bổ được sử dụng để điều trị các bệnh lý sau:
- Suy giảm chức năng thận (thận hư)
- Tiêu chảy kéo dài
- Đau lưng mỏi gối
- Đau khớp sưng đau tê liệt
- Đau xương
- Ù tai
- Ngã chấn thương, bong gân
- Tụ máu
- Sai khớp
- Gãy xương
- Chảy máu chân răng
Liều dùng
Liều dùng của cốt toái bổ có thể khác nhau tùy thuộc vào từng bệnh lý và thể trạng của người bệnh. Liều dùng thông thường là 6-12g thân rễ khô dưới dạng thuốc sắc hoặc ngâm rượu uống.
Bài thuốc có cốt toái bổ
Cốt toái bổ thường được sử dụng trong các bài thuốc dân gian sau:
- Chữa ù tai, đau lưng, thận hư, răng đau: Tán nhỏ 4-6g cốt toái bổ cho vào bầu dục lợn nướng chín ăn.
- Chữa thấp khớp mạn tính (thể nhiệt): Cốt toái bổ, thạch cao, kê huyết đằng, đan sâm, sinh địa, rau má, uy linh tiên, hy thiêm, khương hoạt, độc hoạt, thiên hoa phấn, thổ phục linh, mỗi vị 12g; bạch chỉ 8g, cam thảo 4g. Tất cả lấy sắc nước uống.
- Chữa đau lưng, mỏi gối do thận hư, yếu: Cốt toái bổ 16g, cẩu tích 20g, rễ gối hạc 12g, củ mài 20g, rễ cỏ xước 12g, dây đau xương 12g; thỏ ty tử 12g, tỳ giải 16g, đỗ trọng 16g. Sắc nước uống.
Lưu ý khi sử dụng
- Không nên sử dụng cốt toái bổ cho những người âm hư, huyết hư.
- Tham khảo ý kiến thầy thuốc hoặc bác sĩ trước khi sử dụng vị thuốc này.
- Chưa có đủ thông tin về việc sử dụng cốt toái bổ trong thời kỳ mang thai và cho con bú.
- Cốt toái bổ có thể tương tác với một số thuốc, thực phẩm chức năng hay các dược liệu khác. Nên hỏi ý kiến bác sĩ hoặc thầy thuốc trước khi sử dụng.
