Đặc điểm và thành phần của cây cỏ xước
Cây cỏ xước là một loại cây thân thảo, có chiều cao từ 1-2 mét. Lá mọc đối, có hình trứng và có lông. Rễ cây có màu vàng và phình to thành củ, chứa nhiều hoạt chất có giá trị dược liệu.
Cây cỏ xước chứa nhiều thành phần hóa học có lợi, bao gồm:
- Amino axit
- Polysaccharide
- Saponin triterpenoid
- Alkaloid
- Vitamin C
- Carotene
Tác dụng dược lý của cây cỏ xước
Theo y học cổ truyền, cây cỏ xước có vị đắng chua, tính mát. Nó có tác dụng:
- Bổ can thận
- Mạnh gân cốt
- Thanh nhiệt
- Giảm đau
- Lợi tiểu
- Hoạt huyết
Theo dược lý hiện đại, cây cỏ xước đã được chứng minh có nhiều tác dụng chữa bệnh, bao gồm:
- Tăng co bóp cơ tim
- Giãn mạch hạ áp
- Kích thích tiểu tiện
- Giảm đường huyết và cholesterol
- Tăng cường chức năng gan
- Chống viêm, nhiễm, kháng khuẩn
- Giảm đau, tăng cường hệ miễn dịch
- Ngừa ung thư
Liều dùng và bài thuốc sử dụng cây cỏ xước
Liều dùng thông thường của cây cỏ xước là 12-20g mỗi ngày, ở dạng thuốc sắc hoặc giã đắp ngoài da.
Một số bài thuốc sử dụng cây cỏ xước:
- Chữa bầm máu, máu ứ: Ngâm 100g cỏ xước, 30g sâm đại hành, 50g dứa dại với rượu trắng trong 30 ngày. Uống 15ml mỗi lần, 2 lần mỗi ngày.
- Điều trị viêm gan, nhiễm trùng thận: Sắc 30g cỏ xước, 15g mỗi loại rễ cỏ tranh, xa tiền, mộc thông, phất dũ, lá móng tay, trọng đài. Uống 3 lần mỗi ngày.
- Điều trị tình trạng bốc hỏa: Sắc 30g cỏ xước, 20g hạt muồng. Uống 1 thang mỗi ngày.
- Hạ cholesterol và triglycerid: Hãm 12g cỏ xước thái mỏng như trà để uống.
- Điều trị viêm đa khớp dạng thấp: Sắc 20g rễ cỏ xước, 16g tầm gửi cây dâu, 12g mỗi loại vân quy, tần giao quế chi, bạch thược, phòng đảng sâm, độc hoạt, sâm nam, 6g tế tân. Uống liên tục trong 1 tuần.
Lưu ý khi sử dụng cây cỏ xước
- Phụ nữ mang thai nên tránh dùng cây cỏ xước.
- Người bị dạ dày, đường tiêu hóa nên thận trọng vì cỏ xước có thể gây tiêu chảy, đau bụng.
- Cỏ xước có thể tương tác với một số thuốc, thực phẩm chức năng hay dược liệu khác.
- Không kết hợp cỏ xước với huỳnh hoả, bạch tiền, quy giáp và lục anh.
- Nếu xuất hiện bất kỳ triệu chứng bất thường nào trong quá trình sử dụng, hãy ngừng dùng và thông báo cho bác sĩ.
