Tăng Huyết Áp Tâm Thu Đơn Độc Là Gì?
Khi đo huyết áp, chúng ta sẽ nhận được hai số: huyết áp tâm thu (số trên) và huyết áp tâm trương (số dưới). Tăng huyết áp tâm thu đơn độc xảy ra khi huyết áp tâm thu tăng trên 140 mmHg, trong khi huyết áp tâm trương vẫn dưới 90 mmHg.
Nguyên Nhân
Nguyên nhân phổ biến nhất của tăng huyết áp tâm thu đơn độc ở người cao tuổi là sự suy giảm tính đàn hồi của động mạch. Quá trình lão hóa tự nhiên khiến động mạch trở nên cứng hơn, dẫn đến tăng huyết áp tâm thu. Ngoài ra, tăng huyết áp tâm thu đơn độc cũng có thể do các tình trạng khác, chẳng hạn như:
- Tuyến giáp hoạt động quá mức
- Bệnh lý tuyến cận giáp và tuyến yên
- Bệnh thận
- U tủy thượng thận
- Hẹp eo động mạch chủ
- Chứng ngưng thở khi ngủ
- Thuốc men
Yếu Tố Tăng Nguy Cơ
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc tăng huyết áp tâm thu đơn độc bao gồm:
- Tiểu đường
- Rối loạn lipid máu
- Tiền sử gia đình bệnh tim mạch
- Thừa cân, béo phì
- Hút thuốc
- Lối sống ít vận động
- Chế độ ăn uống không lành mạnh
- Căng thẳng
Biến Chứng
Tăng huyết áp tâm thu đơn độc không được kiểm soát có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:
- Đột quỵ
- Nhồi máu cơ tim
- Suy tim
- Bệnh thận mãn tính
- Rối loạn cương dương
Điều Trị
Mục tiêu điều trị tăng huyết áp tâm thu đơn độc là duy trì huyết áp mục tiêu dưới 140/90 mmHg, thậm chí thấp hơn nếu có thể. Các loại thuốc thường được sử dụng bao gồm:
- Thuốc lợi tiểu
- Thuốc chặn canxi
- Thuốc ức chế men chuyển
- Thuốc ức chế thụ thể AT1 của angiotensin II
Trong một số trường hợp, có thể cần kết hợp nhiều loại thuốc để kiểm soát huyết áp hiệu quả. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải tránh làm giảm huyết áp tâm trương quá thấp, vì điều này có thể gây ra các biến chứng khác.
Phòng Ngừa
Ngoài việc dùng thuốc, những thay đổi lối sống sau đây có thể giúp phòng ngừa và cải thiện tăng huyết áp tâm thu đơn độc:
- Chế độ ăn uống lành mạnh
- Giảm lượng muối
- Giảm cân
- Tập thể dục thường xuyên
- Bỏ hút thuốc
- Kiểm soát căng thẳng
