Tổng quan về Tăng huyết áp
Huyết áp được đo bằng hai con số: huyết áp tâm thu (số trên) và huyết áp tâm trương (số dưới). Tăng huyết áp được xác định khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên.
Các giai đoạn của Tăng huyết áp
Theo Bộ Y tế Việt Nam, tăng huyết áp được chia thành các giai đoạn sau:
- Huyết áp bình thường: Tâm thu 120-129 mmHg, tâm trương 80-84 mmHg
- Tiền tăng huyết áp: Tâm thu 130-139 mmHg, tâm trương 85-89 mmHg
- Tăng huyết áp độ 1: Tâm thu 140-159 mmHg, tâm trương 90-99 mmHg
- Tăng huyết áp độ 2: Tâm thu 160-179 mmHg, tâm trương 100-109 mmHg
Triệu chứng của Tăng huyết áp
Hầu hết những người bị tăng huyết áp không có triệu chứng. Tuy nhiên, những người bị huyết áp rất cao có thể gặp các triệu chứng như:
- Đau đầu dữ dội
- Đau ngực
- Chóng mặt
- Khó thở
- Buồn nôn, nôn mửa
- Mờ mắt, thay đổi thị lực
- Lo lắng, lú lẫn
- Ù tai
- Chảy máu cam
- Nhịp tim bất thường
Nguyên nhân của Tăng huyết áp
Có hai loại tăng huyết áp:
- Cao huyết áp vô căn: Nguyên nhân không rõ ràng, thường do di truyền.
- Cao huyết áp thứ phát: Do các bệnh lý khác như bệnh thận, bệnh tuyến giáp, u tuyến thượng thận, sử dụng thuốc tránh thai hoặc thuốc chữa cảm, lạm dụng cocaine hoặc rượu.
Yếu tố nguy cơ của Tăng huyết áp
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp bao gồm:
- Tuổi cao
- Tiền sử gia đình
- Thừa cân hoặc béo phì
- Lười vận động
- Chế độ ăn nhiều muối
- Uống nhiều rượu
Chẩn đoán và Điều trị Tăng huyết áp
Huyết áp cao được chẩn đoán bằng máy đo huyết áp. Bác sĩ thường đo huyết áp ở cả hai cánh tay nhiều lần trước khi đưa ra chẩn đoán.
Tùy thuộc vào mức độ tăng huyết áp và các bệnh lý đi kèm, bác sĩ sẽ kê đơn thuốc điều trị như:
- Thuốc lợi tiểu thiazide
- Thuốc ức chế beta
- Thuốc ức chế men chuyển
- Thuốc chẹn kênh canxi
- Thuốc ức chế Renin
Phòng ngừa Tăng huyết áp
Một số biện pháp giúp phòng ngừa và kiểm soát tăng huyết áp bao gồm:
- Giảm lượng muối trong chế độ ăn
- Tập thể dục thường xuyên
- Bỏ hút thuốc, hạn chế rượu bia
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh
Chế độ ăn uống cho người bị Tăng huyết áp
Ngoài điều trị bằng thuốc, một số thực phẩm có thể hỗ trợ kiểm soát huyết áp như:
- Rau lá xanh (rau diếp, cải xoăn, cải chân vịt)
- Quả việt quất
- Củ dền
- Sữa chua
- Chuối
- Cá béo
Thực phẩm nên tránh cho người bị Tăng huyết áp
Một số thực phẩm người bị tăng huyết áp nên hạn chế hoặc tránh bao gồm:
- Muối
- Thịt nguội
- Dưa muối
- Thực phẩm đóng hộp
- Đường
- Đồ uống có cồn
