Nguyên nhân gây hẹp động mạch cảnh
Hẹp động mạch cảnh chủ yếu do xơ vữa động mạch, tức là sự tích tụ mảng bám trong thành động mạch. Những mảng bám này bao gồm cholesterol, chất béo và các chất khác có thể chặn dòng máu chảy đến não.
Yếu tố nguy cơ
Nhiều yếu tố có thể làm tăng nguy cơ hẹp động mạch cảnh, bao gồm:
- Tuổi tác
- Hút thuốc lá
- Huyết áp cao
- Cholesterol cao
- Đái tháo đường
- Béo phì
- Gia đình có tiền sử hẹp động mạch
Triệu chứng
Hầu hết những người bị hẹp động mạch cảnh không có triệu chứng cho đến khi tình trạng trở nên nghiêm trọng. Tuy nhiên, một số người có thể trải qua các triệu chứng của cơn đột quỵ nhẹ (TIA), kéo dài dưới 10 phút. Các triệu chứng của TIA bao gồm:
- Mặt rũ xuống
- Mất cảm giác hoặc yếu ở một bên cơ thể
- Mất khả năng nói hoặc nói lắp
- Mất thị lực ở một mắt
- Chóng mặt hoặc mất thăng bằng
- Nhức đầu đột ngột, dữ dội
Biến chứng
Hẹp động mạch cảnh là nguyên nhân gây ra khoảng 10-15% các trường hợp đột quỵ. Đột quỵ xảy ra khi dòng máu đến não bị gián đoạn, dẫn đến tổn thương não và có thể gây tử vong hoặc tàn tật.
Chẩn đoán
Để chẩn đoán hẹp động mạch cảnh, bác sĩ sẽ tiến hành khám sức khỏe và hỏi về các triệu chứng của bạn. Các xét nghiệm chẩn đoán có thể bao gồm:
- Siêu âm
- Chụp cắt lớp vi tính mạch máu (CTA)
- Chụp động mạch não
- Chụp mạch cộng hưởng từ (MRA)
Điều trị
Việc điều trị hẹp động mạch cảnh tùy thuộc vào mức độ hẹp và các triệu chứng. Các phương pháp điều trị có thể bao gồm:
Thuốc men:
* Aspirin
* Thuốc hạ huyết áp
* Thuốc hạ cholesterol
Phẫu thuật:
* Cắt bỏ nội mạc động mạch cảnh (CEA): Loại bỏ mảng bám khỏi động mạch cảnh
* Nong động mạch cảnh bằng cách đặt stent (CAS): Mở rộng động mạch cảnh bằng một ống lưới kim loại
Phòng ngừa
Mặc dù không thể ngăn ngừa hoàn toàn hẹp động mạch cảnh, nhưng bạn có thể giảm nguy cơ bằng cách:
- Ăn một chế độ ăn uống lành mạnh
- Tập thể dục thường xuyên
- Không hút thuốc lá
- Kiểm soát huyết áp và cholesterol
- Quản lý bệnh đái tháo đường
