Tổng quan về tăng huyết áp
Tăng huyết áp là tình trạng huyết áp tăng cao liên tục. Khi đo huyết áp, hai số đo được ghi lại: huyết áp tâm thu (số trên) và huyết áp tâm trương (số dưới). Tăng huyết áp được chẩn đoán khi huyết áp tâm thu từ 140 mmHg trở lên và/hoặc huyết áp tâm trương từ 90 mmHg trở lên.
Các loại tăng huyết áp
Có hai loại tăng huyết áp chính:
- Tăng huyết áp vô căn: Không có nguyên nhân cụ thể, thường có yếu tố di truyền.
- Tăng huyết áp thứ cấp: Do một bệnh lý cơ bản khác, chẳng hạn như bệnh thận hoặc sử dụng thuốc tránh thai.
Yếu tố nguy cơ
Một số yếu tố làm tăng nguy cơ mắc bệnh tăng huyết áp bao gồm:
- Tuổi tác
- Tiền sử gia đình
- Thừa cân hoặc béo phì
- Ít vận động
- Chế độ ăn nhiều muối
- Uống nhiều rượu
Triệu chứng
Hầu hết những người bị tăng huyết áp không có triệu chứng nào. Tuy nhiên, những người bị huyết áp rất cao có thể gặp phải các triệu chứng như:
- Đau đầu dữ dội
- Đau ngực
- Chóng mặt
- Khó thở
- Buồn nôn
- Nôn mửa
- Mờ mắt
- Lú lẫn
- Chảy máu cam
- Nhịp tim bất thường
Chẩn đoán
Tăng huyết áp được chẩn đoán bằng máy đo huyết áp. Bác sĩ sẽ đo huyết áp ở cả hai cánh tay nhiều lần trước khi đưa ra chẩn đoán.
Điều trị
Tùy thuộc vào mức độ nghiêm trọng của tăng huyết áp và các bệnh lý đi kèm, bác sĩ có thể kê đơn một số loại thuốc, bao gồm:
- Thuốc lợi tiểu
- Thuốc ức chế beta
- Thuốc ức chế men chuyển
- Thuốc chẹn thụ thể angiotensin II (ARB)
- Thuốc chẹn kênh canxi
- Thuốc ức chế Renin
Phòng ngừa
Có một số biện pháp có thể giúp ngăn ngừa hoặc kiểm soát tăng huyết áp, bao gồm:
- Giảm lượng muối trong chế độ ăn
- Tập thể dục thường xuyên
- Bỏ hút thuốc
- Giảm uống rượu
- Duy trì cân nặng hợp lý
Chế độ ăn uống
Một chế độ ăn uống lành mạnh có thể giúp kiểm soát huyết áp. Một số loại thực phẩm có thể có lợi cho những người bị tăng huyết áp bao gồm:
- Rau lá xanh (rau diếp, cải xoăn, rau chân vịt)
- Trái cây (việt quất, củ dền)
- Sữa chua
- Chuối
- Cá béo
Thực phẩm cần tránh
Một số loại thực phẩm nên tránh hoặc hạn chế đối với những người bị tăng huyết áp bao gồm:
- Muối
- Thịt nguội
- Dưa muối
- Thực phẩm đóng hộp
- Đường
- Đồ uống có cồn
