H3. Polyp đại tràng là gì?
Polyp đại tràng là các khối tế bào nhỏ phát triển trên niêm mạc đại tràng (ruột già). Đại tràng là nơi lưu trữ và tạo phân. Hầu hết polyp đại tràng là lành tính, nhưng một số có thể trở thành ung thư đại trực tràng.
H3. Phân loại polyp
Polyp đại tràng được chia thành hai loại chính:
- Lành tính: Polyp tăng sản, polyp viêm, polyp dạng hamartomatous
- Gây ung thư (tân sinh): Polyp u tuyến, polyp có răng cưa
H3. Triệu chứng
Polyp đại tràng thường không gây ra triệu chứng rõ ràng. Tuy nhiên, một số người có thể gặp phải:
- Chảy máu trực tràng
- Thay đổi màu phân (đỏ hoặc đen)
- Thay đổi thói quen đi tiêu (táo bón hoặc tiêu chảy kéo dài)
- Đau bụng
- Thiếu máu do thiếu sắt
H3. Nguyên nhân
Nguyên nhân chính xác gây ra polyp đại tràng vẫn chưa được xác định rõ, nhưng các yếu tố di truyền và lối sống có thể đóng vai trò. Các đột biến gen có thể dẫn đến sự phát triển không kiểm soát của các tế bào đại tràng, tạo thành polyp.
H3. Yếu tố nguy cơ
Những người có nguy cơ mắc polyp đại tràng cao hơn bao gồm:
- Tuổi trên 50
- Tiền sử gia đình có polyp đại tràng hoặc ung thư đại trực tràng
- Viêm đường ruột (viêm loét đại tràng, bệnh Crohn)
- Sử dụng rượu bia và thuốc lá
- Thừa cân, béo phì
- Bệnh tiểu đường type 2 không được kiểm soát tốt
- Rối loạn polyp di truyền
H3. Rối loạn polyp di truyền
Một số đột biến gen di truyền có thể làm tăng nguy cơ mắc polyp đại tràng và ung thư trực tràng, bao gồm:
- Hội chứng Lynch: Polyp ít nhưng dễ ung thư
- Bệnh đa polyp tuyến gia đình (FAP): Nhiều polyp phát triển từ tuổi thiếu niên
- Hội chứng Gardner: Polyp đại tràng, khối u ngoài ruột
- Polyposis liên quan đến MYH (MAP): Nhiều polyp phát triển ở tuổi trẻ
- Hội chứng Peutz-Jeghers: Tàn nhang, polyp đại tràng, ung thư trực tràng
- Hội chứng polyposis răng cưa: Polyp có hình răng cưa, dễ ung thư
H3. Chẩn đoán
Polyp đại tràng thường được chẩn đoán bằng:
- Nội soi đại tràng
- Nội soi đại tràng ảo
- Nội soi đại tràng sigma linh hoạt
- Xét nghiệm ADN trong phân
H3. Điều trị
Điều trị polyp đại tràng phụ thuộc vào kích thước, loại và vị trí. Các phương pháp phổ biến bao gồm:
- Nội soi đại tràng: Loại bỏ polyp nhỏ bằng kẹp hoặc vòng dây
- Phẫu thuật cắt polyp: Loại bỏ polyp lớn
- Phẫu thuật cắt bỏ một phần hoặc toàn bộ trực tràng: Trong trường hợp rối loạn polyp di truyền hoặc tiền sử gia đình có ung thư
H3. Phòng ngừa
Bạn có thể giảm nguy cơ mắc polyp đại tràng bằng cách:
- Duy trì chế độ ăn uống lành mạnh (trái cây, rau, ngũ cốc nguyên hạt)
- Giảm lượng chất béo, rượu và bỏ thuốc lá
- Tập thể dục thường xuyên, duy trì cân nặng khỏe mạnh
- Bổ sung canxi và vitamin D
- Xét nghiệm di truyền và tầm soát polyp đại tràng nếu có tiền sử gia đình
