Triệu chứng khó tiêu
Khó tiêu là một thuật ngữ mô tả một loạt các triệu chứng khó chịu ở đường tiêu hóa, bao gồm:
- Buồn nôn và nôn
- Ợ hơi
- Đau bụng, đặc biệt là ở vùng thượng vị
- Chướng bụng đầy hơi
Khi nào cần tìm gặp bác sĩ
Trong hầu hết các trường hợp, khó tiêu là một tình trạng nhẹ và sẽ tự hết sau một thời gian ngắn. Tuy nhiên, nếu bạn gặp các triệu chứng khó tiêu kéo dài hơn hai tuần hoặc kèm theo các triệu chứng khác như:
- Mất khẩu vị, chán ăn
- Sụt cân không rõ nguyên nhân
- Khó nuốt
- Phân hắc ín
- Màu da và mắt chuyển vàng
- Đau, tức ngực khi gắng sức
- Thở gấp, hụt hơi
- Đổ nhiều mồ hôi
- Phạm vi đau nhức lan rộng đến cổ, hàm và cánh tay
- Nôn ra máu
Bạn nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế ngay lập tức.
Nguyên nhân gây khó tiêu
Các yếu tố có thể dẫn đến khó tiêu bao gồm:
- Thói quen sinh hoạt không lành mạnh: Hút thuốc lá, ăn quá nhiều hoặc quá nhanh, tiêu thụ nhiều thức ăn cay hoặc giàu chất béo, uống quá nhiều bia rượu hoặc đồ uống chứa nhiều caffeine, tiêu thụ nhiều chocolate và soda
- Các bệnh lý liên quan: Bệnh sỏi mật, viêm dạ dày, thoát vị hoành, nhiễm trùng (đặc biệt là nhiễm khuẩn Helicobacter pylori), thừa cân, béo phì, viêm tụy, loét dạ dày, ung thư dạ dày
- Tác dụng phụ của thuốc điều trị: Thuốc kháng viêm không chứa steroid (NSAID), một số thuốc chữa bệnh tuyến giáp hoặc kháng sinh, thuốc tránh thai, thuốc bổ sung estrogen, thuốc chứa nitrat
Chẩn đoán nguyên nhân gây khó tiêu
Để xác định nguyên nhân gây khó tiêu, bác sĩ sẽ:
- Hỏi về tiền sử bệnh và các triệu chứng
- Kiểm tra sức khỏe thể chất
- Chỉ định các xét nghiệm như: xét nghiệm máu, nội soi đường tiêu hóa trên, xét nghiệm Hp qua hơi thở và xét nghiệm kháng nguyên phân, xét nghiệm chức năng gan, các thủ thuật xét nghiệm hình ảnh (chụp X-quang, chụp CT và siêu âm ổ bụng)
Cách điều trị khó tiêu
Tùy thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng của triệu chứng, các lựa chọn điều trị khó tiêu bao gồm:
- Chữa khó tiêu tại nhà: Hạn chế ăn các món nhiều dầu mỡ hoặc quá cay, cắt giảm lượng chocolate và caffeine tiêu thụ, tránh xa bia rượu, ngủ đủ giấc, bỏ thuốc lá, tập luyện thể dục thể thao thường xuyên
- Thuốc trị khó tiêu: Thuốc kháng axit, thuốc kháng histamine H2, thuốc ức chế bơm proton (PPI), thuốc kháng sinh, thuốc chống trầm cảm
- Điều trị y tế: Trong trường hợp khó tiêu do các tình trạng sức khỏe tiềm ẩn nghiêm trọng, có thể cần phẫu thuật hoặc các thủ thuật y tế khác
Cách phòng ngừa khó tiêu
Để phòng ngừa khó tiêu, bạn có thể:
- Ăn uống điều độ, không ăn quá nhiều
- Không ăn bữa khuya
- Ăn chậm, nhai kỹ
- Bỏ thuốc lá
- Duy trì cân nặng khỏe mạnh
- Hạn chế uống nước ngọt, bia rượu và cafe
- Tránh căng thẳng
