Nguyên nhân giãn tĩnh mạch thực quản
Nguyên nhân phổ biến nhất của giãn tĩnh mạch thực quản là xơ gan, một tình trạng sẹo gan. Xơ gan làm cản trở lưu lượng máu bình thường đến gan, dẫn đến tăng áp lực trong tĩnh mạch cửa và các tĩnh mạch khác gần đó. Điều này làm cho máu tìm đường đi qua các tĩnh mạch nhỏ hơn, chẳng hạn như những tĩnh mạch ở thực quản. Những tĩnh mạch này có thể giãn ra, thậm chí vỡ ra và gây chảy máu.
Các nguyên nhân khác có thể gây ra giãn tĩnh mạch thực quản bao gồm:
* Huyết khối tĩnh mạch cửa hoặc tĩnh mạch lách
* Nhiễm ký sinh trùng sán máng
Triệu chứng giãn tĩnh mạch thực quản
Tình trạng giãn tĩnh mạch thực quản thường không có triệu chứng, trừ khi có chảy máu. Các triệu chứng của chảy máu giãn tĩnh mạch thực quản bao gồm:
* Nôn ra máu
* Phân đen như hắc ín
* Choáng váng
* Mất ý thức (trong trường hợp nghiêm trọng)
Ngoài ra, các triệu chứng của bệnh gan mạn tính cũng có thể xuất hiện, chẳng hạn như:
* Vàng da
* Vàng mắt
* Dễ chảy máu hoặc bầm tím
* Báng bụng
Chẩn đoán giãn tĩnh mạch thực quản
Nếu bạn được chẩn đoán mắc bệnh gan, bác sĩ sẽ kiểm tra bạn có bị giãn tĩnh mạch thực quản không. Các phương pháp chẩn đoán bao gồm:
* Nội soi: Bác sĩ sẽ đưa một ống có gắn camera vào thực quản để tìm kiếm các tĩnh mạch bị giãn.
* Chẩn đoán hình ảnh: Chụp CT ổ bụng và siêu âm Doppler tĩnh mạch lách và tĩnh mạch cửa có thể giúp phát hiện giãn tĩnh mạch thực quản.
Điều trị giãn tĩnh mạch thực quản
Mục tiêu của điều trị giãn tĩnh mạch thực quản là giảm nguy cơ chảy máu. Các phương pháp điều trị bao gồm:
* Thuốc chẹn thụ thể beta: Những loại thuốc này làm giảm áp lực trong tĩnh mạch cửa.
* Thắt vòng thun: Bác sĩ sẽ bọc các búi tĩnh mạch thực quản bị giãn bằng thun cao su để thắt mạch máu và ngăn chảy máu.
* Thông cửa chủ trong gan qua tĩnh mạch cảnh (TIPS): Thủ thuật này tạo ra một kết nối mới giữa tĩnh mạch cửa và tĩnh mạch cảnh, giúp giảm áp lực trong tĩnh mạch cửa.
* Ghép gan: Ghép gan có thể được cân nhắc ở những người bị giãn tĩnh mạch thực quản tái phát hoặc bệnh gan nghiêm trọng.
Biến chứng giãn tĩnh mạch thực quản
Biến chứng nghiêm trọng nhất của giãn tĩnh mạch thực quản là chảy máu trong. Nếu không được điều trị kịp thời, chảy máu có thể dẫn đến sốc và tử vong.
Phòng ngừa giãn tĩnh mạch thực quản
Mặc dù không có cách nào đảm bảo ngăn ngừa giãn tĩnh mạch thực quản, nhưng bạn có thể thực hiện các bước để giữ cho gan khỏe mạnh, chẳng hạn như:
* Ngừng uống rượu
* Thực hiện chế độ ăn uống lành mạnh
* Duy trì cân nặng khỏe mạnh
* Hạn chế tiếp xúc với các hóa chất độc hại
* Giảm thiểu nguy cơ bị viêm gan do virus
