Creatinine Là Gì?
Creatinine là một sản phẩm phụ của quá trình chuyển hóa creatine trong cơ. Thận lọc creatinine khỏi máu và thải ra ngoài qua nước tiểu. Nồng độ creatinine trong máu tương đối ổn định khi chức năng thận bình thường.
Xét Nghiệm Creatinin Máu Là Gì?
Xét nghiệm creatinin máu đo lường nồng độ creatinine trong máu. Kết quả xét nghiệm được sử dụng để:
- Đánh giá chức năng thận
- Tính toán độ lọc cầu thận (GFR)
- Theo dõi tình trạng bệnh thận
- Đánh giá hiệu quả của ghép thận
Nồng Độ Creatinine Máu Bình Thường
Nồng độ creatinin máu bình thường khác nhau tùy theo tuổi và giới tính:
- Người lớn nam: 0,74 – 1,35 mg/dL
- Người lớn nữ: 0,59 – 1,04 mg/dL
- Người cao tuổi: Có thể thấp hơn do giảm khối lượng cơ
- Vị thành niên: 0,5-1,0 mg/dL
- Trẻ em: 0,3-0,7 mg/dL
- Trẻ nhỏ: 0,2-0,4 mg/dL
- Trẻ sơ sinh: 0,3-1,2 mg/dL
Nguyên Nhân Gây Tăng Creatinine Máu
Nồng độ creatinin máu tăng có thể do:
- Viêm cầu thận
- Viêm bể thận
- Suy thận
- Nhiễm trùng thận
- Hoại tử ống thận cấp
- Tắc nghẽn đường tiết niệu
- Giảm lưu lượng máu đến thận
- Tiểu đường thận
- Tiêu cơ vân
- Mất nước
- Các vấn đề khi mang thai (co giật do sản giật, tiền sản giật)
Nguyên Nhân Gây Giảm Creatinine Máu
Nồng độ creatinine máu thấp có thể do:
- Suy dinh dưỡng
- Giảm khối lượng cơ
Suy Thận Và Creatinine Máu
Nếu nồng độ creatinine máu cao hơn bình thường, có thể chỉ ra suy thận. Suy thận được phân loại theo nồng độ creatinine máu:
- Suy thận độ I:
- Suy thận độ II: 130 – 299 mmol/L
- Suy thận độ IIIa: 300 – 499 mmol/L
- Suy thận độ IIIb: 500 – 899 mmol/L
- Suy thận độ IV: > 900 mmol
Các Yếu Tố Ảnh Hưởng Đến Kết Quả Xét Nghiệm
Một số yếu tố có thể ảnh hưởng đến kết quả xét nghiệm creatinin máu, bao gồm:
- Thuốc: Cimetidine, famotidine, ranitidine, trimethoprim
- Chấn thương cơ
- Thai kỳ (làm giảm nồng độ creatinine)
Hướng Dẫn Thực Hiện Xét Nghiệm
Xét nghiệm creatinin máu không yêu cầu nhịn ăn hoặc uống. Bác sĩ sẽ lấy mẫu máu từ tĩnh mạch.
Các Rủi Ro Của Xét Nghiệm
Các rủi ro của xét nghiệm creatinin máu rất nhỏ, bao gồm:
- Chảy máu quá nhiều
- Ngất xỉu hoặc chóng mặt
- Nhiễm trùng tại chỗ chọc kim
