Tiểu rắt là gì?
Tiểu rắt, hay đái dắt, là một tình trạng tiết niệu phổ biến xảy ra khi người bệnh mất kiểm soát bàng quang, dẫn đến tình trạng rò rỉ nước tiểu. Đây không phải là một bệnh lý cụ thể mà là triệu chứng của một loạt các vấn đề về thận và đường tiết niệu.
Nguyên nhân gây ra tiểu rắt
Tiểu rắt có thể do nhiều nguyên nhân khác nhau, bao gồm:
-
Tiểu không kiểm soát khi gắng sức: Rò rỉ nước tiểu khi ho, hắt hơi, cười, tập thể dục hoặc nâng vật nặng, thường liên quan đến cơ sàn chậu yếu hoặc tăng áp lực lên bàng quang.
-
Tiểu gấp: Bàng quang tăng hoạt quá mức khiến người bệnh đi tiểu thường xuyên, thậm chí rò rỉ nước tiểu ngay trước khi kịp vào nhà vệ sinh.
-
Són tiểu chức năng: Tiểu rắt không có nguyên nhân từ hệ thống thận – tiết niệu hoặc hệ thần kinh điều khiển chúng, chẳng hạn như khó khăn trong việc di chuyển đến nhà vệ sinh do bệnh viêm khớp hoặc Alzheimer.
-
Tiểu không kiểm soát tăng lưu lượng: Bàng quang không thể làm rỗng hoàn toàn, dẫn đến rò rỉ nước tiểu. Nguyên nhân có thể bao gồm sỏi thận, khối u hoặc bệnh tiểu đường.
-
Tiểu không tự chủ hỗn hợp: Kết hợp giữa tiểu không tự chủ do căng thẳng và tiểu gấp.
-
Tiểu rắt thoáng qua: Có thể liên quan đến việc dùng thuốc hoặc nhiễm trùng, và thường tự khỏi khi loại bỏ các nguyên nhân này.
-
Tè dầm: Một dạng tiểu rắt phổ biến ở trẻ em, có thể do các vấn đề về kiểm soát bàng quang hoặc ở người lớn có thể liên quan đến thuốc, caffeine hoặc rượu.
Ai có nguy cơ bị tiểu rắt?
Mặc dù bất kỳ ai cũng có thể bị tiểu rắt, nhưng một số nhóm đối tượng có nguy cơ cao hơn, bao gồm:
- Phụ nữ, đặc biệt là sau khi mang thai, sinh con hoặc mãn kinh
- Người cao tuổi
- Nam giới mắc các vấn đề về đường tiết niệu
- Người có bệnh nền như tiểu đường, béo phì hoặc táo bón kéo dài
- Người hút thuốc lá
- Người bị dị tật bẩm sinh liên quan đến cấu trúc đường tiết niệu
- Trẻ em, đặc biệt là trẻ nhỏ, trẻ trai và trẻ có bố mẹ từng bị tiểu rắt
Cách điều trị tiểu rắt
Điều trị tiểu rắt phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra tình trạng này. Nếu nguyên nhân khách quan và tạm thời, các biện pháp chăm sóc tại nhà có thể hiệu quả, bao gồm:
- Uống đủ nước
- Tăng cường hoạt động thể chất
- Tránh táo bón
- Duy trì cân nặng hợp lý
- Cai thuốc lá
- Thực hiện các bài tập Kegel
Nếu các biện pháp tại nhà không hiệu quả, bác sĩ có thể đề xuất các phương pháp điều trị khác, chẳng hạn như:
- Thuốc để giải quyết các nguyên nhân gây co thắt cơ bàng quang, thu nhỏ tuyến tiền liệt ở nam giới hoặc điều chỉnh hoạt động của hệ thần kinh
- Tiêm chất làm đầy vào cổ bàng quang và các mô niệu đạo
- Kích thích dây thần kinh tại bàng quang bằng xung điện
- Phẫu thuật cho các trường hợp bàng quang nằm lệch vị trí hoặc đặt ống thông tiểu để hỗ trợ hoạt động của hệ tiết niệu
Cách phòng ngừa tiểu rắt
Mặc dù không thể phòng ngừa tiểu rắt hoàn toàn, nhưng có thể giảm nguy cơ mắc phải tình trạng này bằng cách:
- Quản lý cân nặng
- Hạn chế hoặc cắt giảm rượu, bia
- Tập thể dục thường xuyên, đặc biệt là các bài tập cho cơ sàn chậu