Xét nghiệm PSA là gì?
- PSA (Prostate-Specific Antigen) là một glycoprotein có ở mô bình thường và mô ung thư của tuyến tiền liệt.
- PSA chủ yếu được tìm thấy trong tinh dịch hoặc được sản xuất trong tuyến tiền liệt, với một lượng nhỏ lưu thông trong máu.
- Định lượng PSA là xét nghiệm đo lượng PSA trong máu, giúp phát hiện các dấu hiệu sớm của ung thư tuyến tiền liệt.
Khi nào nên thực hiện xét nghiệm PSA?
- Xét nghiệm PSA được sử dụng chủ yếu để sàng lọc ung thư tuyến tiền liệt ở nam giới có tiền sử gia đình mắc bệnh hoặc từ 40 tuổi trở lên.
- Đối với nam giới đã được chẩn đoán mắc ung thư tuyến tiền liệt, xét nghiệm PSA có thể được sử dụng để theo dõi hiệu quả điều trị và kiểm tra ung thư tái phát.
Ý nghĩa của kết quả xét nghiệm PSA
Kết quả bình thường:
- PSA toàn phần dưới 4 ng/mL
Kết quả bất thường:
- PSA > 10 ng/mL: giá trị tiên lượng đúng ung thư tuyến tiền liệt là 80%
- PSA > 20 ng/mL: giá trị tiên lượng đúng ung thư tuyến tiền liệt là 90%
Ý nghĩa của chỉ số PSA đối với người bệnh ung thư tuyến tiền liệt
- PSA
- PSA > 30 ng/mL: 80% ung thư đã bước sang giai đoạn 3
- PSA > 50 ng/mL: 80% ung thư đã lan tới bọng tinh
- PSA > 100 ng/mL: 100% ung thư có di căn xa
Ý nghĩa chỉ số PSA trong theo dõi sau điều trị ung thư
- Sau phẫu thuật cắt bỏ tuyến tiền liệt toàn phần, PSA phải không được tìm thấy hoặc thấp hơn 0,05 ng/mL sau 21 ngày.
- Sau điều trị nội tiết tố, PSA trở lại bình thường sau 3 tháng là dấu hiệu rất tốt.
- Sau điều trị bằng tia xạ, PSA phải xuống dần đến mức rất thấp
Những điều cần lưu ý
- Kết quả định lượng PSA cao không nhất thiết đồng nghĩa với ung thư tuyến tiền liệt.
- Các yếu tố khác như phì đại tuyến tiền liệt hoặc viêm tuyến tiền liệt cũng có thể làm tăng mức PSA.
- Cần cân nhắc kết quả xét nghiệm PSA cùng với các xét nghiệm chẩn đoán khác để đưa ra kết luận chính xác.
