Xét nghiệm chất chỉ điểm khối u CA 19-9 là gì?
CA 19-9 là một kháng nguyên carbohydrate có mặt trên bề mặt tế bào ung thư tuyến tụy và gan-mật. Xét nghiệm CA 19-9 đo lường nồng độ của kháng nguyên này trong máu để giúp chẩn đoán và theo dõi các loại ung thư này.
Mục đích của xét nghiệm CA 19-9
Xét nghiệm CA 19-9 được sử dụng trong các tình huống sau:
- Chẩn đoán ung thư tuyến tụy và gan-mật: Mức CA 19-9 tăng cao có thể hỗ trợ chẩn đoán ung thư tuyến tụy hoặc gan-mật, đặc biệt là khi kết hợp với các triệu chứng và xét nghiệm hình ảnh.
- Đánh giá phản ứng điều trị: Mức CA 19-9 giảm sau điều trị có thể cho thấy khối u đang đáp ứng với liệu pháp.
- Giám sát bệnh nhân: Theo dõi mức CA 19-9 theo thời gian có thể giúp xác định sự tái phát hoặc tiến triển của bệnh.
Độ nhạy và độ đặc hiệu của xét nghiệm CA 19-9
Độ nhạy của xét nghiệm CA 19-9 trong chẩn đoán ung thư tuyến tụy là khoảng 70%, trong khi độ đặc hiệu là khoảng 80%. Điều này có nghĩa là xét nghiệm có thể bỏ sót một số trường hợp ung thư tuyến tụy (độ nhạy thấp) nhưng cũng có thể xác định sai một số tình trạng không phải ung thư là ung thư (độ đặc hiệu thấp).
Tình trạng không phải ung thư gây tăng CA 19-9
Ngoài ung thư tuyến tụy và gan-mật, mức CA 19-9 cũng có thể tăng trong các tình trạng sau:
- Viêm tụy
- Viêm túi mật
- Xơ gan
- Sỏi mật
- Xơ nang
- Ung thư dạ dày
- Ung thư đại trực tràng
- Ung thư phổi
- Bệnh viêm ruột
- Bệnh thấp khớp
Quy trình thực hiện xét nghiệm CA 19-9
Xét nghiệm CA 19-9 được thực hiện bằng cách lấy mẫu máu tĩnh mạch. Quy trình thường đơn giản và không yêu cầu nhịn ăn trước khi xét nghiệm.
Giải thích kết quả xét nghiệm CA 19-9
Mức CA 19-9 bình thường thường là dưới 37 đơn vị/ml hoặc 37 kU/L. Mức tăng cao có thể chỉ ra sự hiện diện của ung thư tuyến tụy hoặc gan-mật. Tuy nhiên, cần lưu ý rằng kết quả xét nghiệm CA 19-9 chỉ là một phần của quá trình chẩn đoán và nên được kết hợp với các xét nghiệm và khám lâm sàng khác để đưa ra chẩn đoán chính xác.
