Nguyên nhân gây ung thư máu
Ung thư máu bắt nguồn từ sự đột biến trong gen (ADN) của các tế bào máu, dẫn đến phân chia không kiểm soát và không tuân theo quá trình chết tế bào bình thường. Các đột biến này có thể được gây ra bởi một số yếu tố, bao gồm:
- Tiếp xúc với bức xạ ion hóa
- Tiếp xúc với hóa chất độc hại (ví dụ: benzen, arsenic)
- Nhiễm virus nhất định (ví dụ: Epstein-Barr, HIV, virus bạch huyết T ở người)
Nguyên nhân theo từng loại ung thư máu
Bệnh bạch cầu
Trong bệnh bạch cầu, tủy xương sản xuất quá nhiều tế bào bạch cầu bất thường, chúng phát triển nhanh chóng và chiếm lấy không gian trong tủy xương. Các tế bào bất thường này lấn át các tế bào máu khỏe mạnh, làm suy giảm khả năng sản xuất các tế bào hồng cầu, bạch cầu và tiểu cầu khỏe mạnh.
Ung thư hạch bạch huyết (Lymphoma)
Ung thư hạch bạch huyết ảnh hưởng đến các tế bào bạch cầu gọi là tế bào lympho. Nguyên nhân của ung thư hạch bạch huyết là do các tế bào lympho bất thường trở thành tế bào ung thư, chúng sinh sôi và tích tụ trong các hạch bạch huyết và các mô khác, làm suy giảm hệ thống miễn dịch.
Đa u tủy
Đa u tủy là một loại ung thư máu hình thành trong các tế bào bạch cầu gọi là tế bào plasma. Nguyên nhân của đa u tủy là do các tế bào plasma bất thường phát triển và nhân lên nhanh chóng trong tủy xương, lấn át các tế bào máu khỏe mạnh. Thay vì tạo ra các kháng thể hữu ích, các tế bào u tủy tạo ra các kháng thể bất thường gây tổn thương thận, làm tăng nguy cơ thiếu máu, gãy xương và nhiễm trùng.
Các yếu tố nguy cơ gây ung thư máu
Một số yếu tố nguy cơ có thể làm tăng khả năng mắc ung thư máu, bao gồm:
- Tuổi tác cao (trên 65 tuổi)
- Giới tính nam (đối với đa u tủy)
- Tiền sử gia đình mắc ung thư máu
- Rối loạn di truyền (ví dụ: hội chứng Down)
- Rối loạn máu (ví dụ: hội chứng loạn sản tủy)
- Điều trị ung thư trước đây bằng hóa trị hoặc xạ trị
- Tiếp xúc với bức xạ
- Tiếp xúc với các hóa chất độc hại (ví dụ: benzen, arsenic)
- Hút thuốc lá
- Sử dụng một số loại thuốc nhuộm tóc
- Nhiễm virus Epstein-Barr, HIV và virus bạch huyết T ở người
Kết luận
Nguyên nhân gây ung thư máu có thể khác nhau tùy theo từng loại bệnh. Tuy nhiên, nguyên nhân chung là do đột biến gen khiến các tế bào máu phân chia không kiểm soát. Các yếu tố nguy cơ khác nhau có thể làm tăng khả năng mắc bệnh. Hiểu biết về các nguyên nhân và yếu tố nguy cơ này có thể giúp các bác sĩ chẩn đoán và điều trị ung thư máu hiệu quả hơn.
