Vitamin A là gì?
Vitamin A là một loại vitamin tan trong chất béo cần thiết cho cơ thể con người. Nó bao gồm một nhóm các hợp chất hữu cơ bao gồm retinol, retina, axit retinoic và carotenoid. Các chất chuyển hóa của vitamin A rất cần thiết cho:
- Thị lực
- Phân hóa tế bào
- Chức năng hàng rào biểu mô
- Chức năng miễn dịch
- Đặc tính chống oxy hóa
Nguồn thực phẩm cung cấp Vitamin A
Vitamin A có thể được hấp thụ vào cơ thể thông qua chế độ ăn uống dưới hai dạng:
- Vitamin A có sẵn: Có nguồn gốc từ động vật, bao gồm thịt, các sản phẩm từ sữa và cá.
- Tiền chất vitamin A: Có nguồn gốc từ thực vật, bao gồm trái cây và rau quả nhiều màu sắc.
Tác dụng của Vitamin A
Vitamin A được sử dụng để điều trị và ngăn ngừa các tình trạng sau:
- Thiếu vitamin A
- Xơ gan nguyên phát do mật hoặc gan ứ mật mạn tính
- Một số bệnh về da, chẳng hạn như loét trợt, mụn trứng cá và vảy nến
Liều dùng Vitamin A
Liều dùng vitamin A khác nhau tùy theo tình trạng sức khỏe và độ tuổi. Liều dùng thông thường cho người lớn mắc bệnh thiếu hụt vitamin A là:
- Uống 100.000 IU mỗi ngày trong ba ngày, sau đó là 50.000 IU mỗi ngày trong hai tuần.
- Sau hai tuần, uống liều hàng ngày 10.000-20.000 IU trong vòng hai tháng.
Cách uống Vitamin A đúng cách
Để đạt được hiệu quả tối đa, hãy dùng vitamin A theo chỉ dẫn trên nhãn hoặc theo chỉ định của bác sĩ. Nên nuốt toàn bộ viên nang hoặc viên nén. Nếu dùng dạng lỏng, hãy sử dụng thìa hoặc cốc đong liều chuyên dụng. Không sử dụng nhiều hoặc ít hơn liều khuyến cáo.
Tác dụng phụ
Việc sử dụng vitamin A có thể gây ra một số tác dụng phụ, đặc biệt là khi dùng liều cao hoặc trong thời gian dài, bao gồm:
- Tiêu chảy
- Chán ăn
- Chóng mặt
- Buồn ngủ
- Sẩn ngứa, viêm da tróc vảy
- Đau xương khớp
- Biến đổi cấu trúc da và móng
- Tăng canxi máu
Thận trọng trước khi dùng
Trước khi dùng vitamin A, hãy cho bác sĩ biết nếu bạn có bất kỳ tình trạng sức khỏe nào sau đây:
- Thừa vitamin A
- Mang thai hoặc cho con bú
- Mẫn cảm với bất kỳ thành phần nào của thuốc
- Bệnh gan
- Bệnh thận
- Nghiện rượu
- Mụn trứng cá
Tương tác thuốc
Vitamin A có thể tương tác với một số loại thuốc, bao gồm:
- Neomycin
- Cholestyramin
- Parafin lỏng
- Thuốc tránh thai đường uống
- Isotretinoin
Bảo quản Vitamin A
Bảo quản vitamin A ở nơi khô ráo, tránh ánh sáng và nhiệt độ không quá 30ºC. Để thuốc tránh xa tầm tay trẻ em.
Vitamin A liều cao
Viên nang và dạng lỏng là hai dạng bào chế quen thuộc của vitamin A liều cao. Liều cao được sử dụng trong các chiến dịch cộng đồng nhằm điều trị và dự phòng thiếu vitamin A. Các đối tượng có nguy cơ thiếu vitamin A bao gồm:
- Phụ nữ sau sinh
- Trẻ em từ 6-36 tháng
- Trẻ em dưới 5 tuổi bị suy dinh dưỡng hoặc mắc các bệnh nhiễm trùng
