Cơ chế tác động của Imatinib
Imatinib là một loại thuốc ức chế tyrosine kinase (TKI) có tác dụng nhắm mục tiêu vào các protein tyrosine kinase bất thường, đặc biệt là protein BCR-ABL trong bệnh bạch cầu tủy mạn và protein TEL-ABL trong bệnh bạch cầu nguyên bào lympho cấp tính. Các protein này đóng vai trò quan trọng trong quá trình truyền tín hiệu và tăng sinh tế bào ung thư. Bằng cách ức chế các protein này, imatinib làm chậm hoặc ngăn chặn sự tăng trưởng và phân chia của tế bào ung thư, từ đó ngăn ngừa sự tiến triển của bệnh.
Các chỉ định sử dụng
Imatinib được chỉ định để điều trị một loạt các bệnh ung thư, bao gồm:
- Bệnh bạch cầu tủy mạn (CML)
- Bệnh bạch cầu nguyên bào lympho cấp tính (ALL)
- Hội chứng tăng bạch cầu ưa axit (HES)
- Hội chứng tăng bạch cầu eosin (HEOS)
- Khối u mô đệm dạ dày ruột (GIST)
- Bệnh tế bào mast (dưỡng bào)
- U sarcom sợi bì lồi
Liều lượng và cách dùng
Liều lượng và cách dùng của imatinib khác nhau tùy thuộc vào chỉ định và tình trạng sức khỏe của bệnh nhân. Tuy nhiên, nói chung, thuốc được dùng bằng đường uống, một hoặc hai lần mỗi ngày. Liều lượng thường được tính theo diện tích bề mặt cơ thể (mg/m2) đối với trẻ em hoặc theo liều cố định đối với người lớn. Bệnh nhân nên tuân thủ nghiêm ngặt liều lượng và lịch dùng thuốc theo chỉ định của bác sĩ để đạt hiệu quả điều trị tối ưu.
Tác dụng phụ của Imatinib
Giống như bất kỳ loại thuốc nào, imatinib cũng có thể gây ra một số tác dụng phụ. Các tác dụng phụ phổ biến nhất bao gồm:
- Buồn nôn và nôn
- Đau bụng và tiêu chảy
- Chuột rút cơ bắp
- Đau đầu và mệt mỏi
- Phù nề
- Phát ban trên da
Các tác dụng phụ nghiêm trọng hơn, mặc dù hiếm gặp hơn, có thể bao gồm:
- Suy tim sung huyết
- Tràn dịch màng ngoài tim
- Tràn dịch màng phổi
- Giảm bạch cầu trung tính
- Giảm tiểu cầu
Thận trọng và tương tác thuốc
Trước khi sử dụng imatinib, bệnh nhân nên thông báo cho bác sĩ về bất kỳ tình trạng sức khỏe nào đang mắc phải, bao gồm bệnh tim, bệnh gan, bệnh thận hoặc bệnh tuyến giáp. Thuốc cũng có thể tương tác với một số loại thuốc khác, vì vậy bệnh nhân nên cung cấp cho bác sĩ danh sách đầy đủ các loại thuốc đang sử dụng, bao gồm cả thuốc kê đơn, thuốc không kê đơn và thực phẩm chức năng.
Lưu ý khi sử dụng
- Imatinib nên được bảo quản ở nhiệt độ phòng, tránh ẩm và ánh sáng.
- Bệnh nhân không nên tự ý thay đổi liều lượng hoặc ngừng dùng thuốc mà không có sự chỉ định của bác sĩ.
- Bệnh nhân nên theo dõi chặt chẽ các tác dụng phụ và báo cáo ngay cho bác sĩ nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào bất thường.
- Bệnh nhân nên tránh ăn bưởi chùm hoặc uống nước bưởi chùm khi đang sử dụng imatinib vì có thể làm tăng nồng độ thuốc trong máu và tăng nguy cơ tác dụng phụ.