Uốn ván là gì?
Uốn ván, còn được gọi là phong đòn gánh, là một bệnh nhiễm trùng cấp tính do vi khuẩn Clostridium tetani gây ra. Vi khuẩn này sản xuất độc tố tấn công hệ thần kinh, dẫn đến các cơn co thắt cơ đau đớn. Uốn ván có thể ảnh hưởng đến toàn thân (uốn ván toàn thân) hoặc chỉ giới hạn ở một nhóm cơ gần vết thương (uốn ván cục bộ).
Nguyên nhân gây bệnh uốn ván
Vi khuẩn Clostridium tetani có mặt trong đất, bụi bẩn và phân động vật. Bào tử của vi khuẩn có thể xâm nhập vào cơ thể qua các vết thương hở, vết rách da, gãy xương hở hoặc nhiễm trùng tai. Sau khi xâm nhập, vi khuẩn sản xuất độc tố tấn công các sợi thần kinh, ngăn chặn tín hiệu từ não và tủy sống đến cơ.
Các yếu tố nguy cơ mắc bệnh uốn ván
Nguy cơ mắc uốn ván tăng ở những người:
– Có hệ miễn dịch suy yếu
– Có vết thương hở miệng do xăm mình, xỏ khuyên, tiêm chích, bỏng hoặc phẫu thuật
– Bị gãy xương hở
– Nhiễm trùng tai
– Bị loét chân
Triệu chứng của uốn ván
Các triệu chứng điển hình của uốn ván bao gồm:
– Căng cứng cơ ở hàm, cổ, vai, lưng, bụng, tay và chân
– Khó nuốt
– Co giật
– Bồn chồn, cáu gắt
– Đau đầu
– Đau họng
– Sốt và đổ mồ hôi
– Thay đổi huyết áp và nhịp tim
Biến chứng của uốn ván
Uốn ván có thể dẫn đến các biến chứng nghiêm trọng, bao gồm:
– Suy hô hấp do co thắt thanh quản và cơ hô hấp
– Rối loạn nhịp tim
– Thuyên tắc phổi
– Viêm phổi do hít
– Tử vong
Chẩn đoán uốn ván
Chẩn đoán uốn ván dựa trên các triệu chứng lâm sàng, chẳng hạn như co thắt hàm, khó nuốt và cứng cơ toàn thân. Bác sĩ cũng sẽ xem xét tiền sử bệnh và yếu tố nguy cơ của bệnh nhân.
Điều trị uốn ván
Điều trị uốn ván bao gồm:
– Hỗ trợ hô hấp cho những người khó nuốt và co giật cơ
– Tiêm globulin miễn dịch uốn ván (TIG) để trung hòa độc tố
– Vệ sinh vết thương và loại bỏ mô bị hoại tử
– Thuốc chống co thắt cơ
– Thuốc kháng sinh
– Thuốc điều trị rối loạn chức năng thần kinh thực vật
– Chăm sóc hỗ trợ, bao gồm nghỉ ngơi, dinh dưỡng và kiểm soát táo bón
Phòng ngừa uốn ván
Những thói quen sinh hoạt sau đây có thể giúp phòng ngừa uốn ván:
– Rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước
– Tiêm vắc-xin phòng ngừa uốn ván theo lịch trình
– Đến bệnh viện ngay nếu có triệu chứng co giật cơ, khó nuốt hoặc khó thở