Nguyên nhân gây bệnh nhiễm sán lá gan
Sán lá gan là một loại giun dẹt lây nhiễm cho cả người và động vật, bao gồm cừu, dê và gia súc. Con người thường bị nhiễm bệnh do ăn phải thực vật tươi sống, đặc biệt là rau cải xoong, rau diếp nước, bạc hà và mùi tây, đã bị ô nhiễm bởi ấu trùng sán.
Sán cư trú trong ống mật nhỏ ở gan và túi mật, nơi chúng có thể sống trong nhiều năm. Chúng gây viêm mạn tính dẫn đến sẹo và giãn ống mật. Sán trưởng thành đẻ trứng được thải ra qua đường mật và phân, hoàn thành chu kỳ lây nhiễm khi trứng được tiêu thụ bởi cá nước ngọt.
Triệu chứng bệnh nhiễm sán lá gan
Nhiều người bị nhiễm sán lá gan không biểu hiện triệu chứng. Tuy nhiên, một số người có thể gặp các triệu chứng sau:
- Đau ở vùng bụng trên bên phải
- Sốt (thường không liên tục)
- Gan sưng to (có thể đau hoặc không)
- Mệt mỏi (một cảm giác chung của tình trạng không khỏe)
- Giảm cân không rõ nguyên nhân
- Da xanh xao
- Phát ban (nổi mề đay)
Những người bị nhiễm trùng do ăn gan sống của động vật bị nhiễm bệnh có thể bị đau họng nghiêm trọng và sưng thanh quản. Những người bị viêm ống mật có thể gặp triệu chứng đau bụng nghiêm trọng cùng với sốt dai dẳng và vàng da. Những người bị viêm tụy có thể gặp phải các triệu chứng nặng hơn như đau bụng nặng, sốt, buồn nôn và nôn mửa.
Yếu tố nguy cơ mắc bệnh nhiễm sán lá gan
Những yếu tố sau làm tăng nguy cơ mắc bệnh nhiễm sán lá gan:
- Có tiền sử ăn sống các loại cá nước ngọt ở vùng có bệnh đang lưu hành
- Đi du lịch đến các vùng có bệnh và ăn cá nước ngọt chưa được nấu chín hoặc sống
- Sống trong vùng đặc hữu, bao gồm Đông Nam Á, Hàn Quốc, Đài Loan, Bắc Việt Nam, Lào và Đông Bắc Thái Lan, Đông Âu Đông Nga, Mãn Châu, Bắc Siberia và Trung Quốc
- Sống ở khu vực ven sông
Chẩn đoán bệnh nhiễm sán lá gan
Để chẩn đoán bệnh nhiễm sán lá gan, bác sĩ có thể thực hiện các xét nghiệm sau:
- Xét nghiệm phân: Xét nghiệm này tìm kiếm trứng sán trong phân.
- Siêu âm hoặc chụp cắt lớp vi tính (CT): Các xét nghiệm hình ảnh này có thể hiển thị sự giãn nở của ống dẫn mật, là dấu hiệu đặc trưng của bệnh nhiễm sán lá gan.
- Chụp cộng hưởng từ (MRI): Xét nghiệm này có thể cung cấp hình ảnh chi tiết hơn của gan và ống mật.
Điều trị bệnh nhiễm sán lá gan
Điều trị bệnh nhiễm sán lá gan thường bao gồm:
- Thuốc diệt giun sán: Thuốc này được dùng để tiêu diệt sán lá gan.
- Corticosteroid: Thuốc này được dùng để giảm viêm trong giai đoạn cấp tính.
- Phẫu thuật: Trong một số trường hợp, phẫu thuật có thể cần thiết để cắt bỏ một phần gan bị hư hại hoặc giải quyết các biến chứng như viêm đường mật.
Phòng ngừa bệnh nhiễm sán lá gan
Để phòng ngừa bệnh nhiễm sán lá gan, bạn nên thực hiện các biện pháp sau:
- Tránh ăn gan sống từ cừu, dê và gia súc
- Sử dụng nguồn nước sạch
- Không ăn trái cây và rau quả được trồng gần đồng cỏ chăn thả gia súc
- Nấu chín các loại thực vật tươi sống như cải xoong trước khi ăn
- Ngâm thực vật tươi được ăn sống trong dung dịch axit axetic 6% trong 5 đến 10 phút
