Nguyên Nhân Và Phương Thức Truyền Bệnh
Bệnh do côn trùng được gây ra bởi virus, vi khuẩn hoặc ký sinh trùng lây truyền qua côn trùng tiết túc, chẳng hạn như muỗi, ve, bọ chét và bọ xít hút máu. Các côn trùng này đóng vai trò vật chủ trung gian, mang mầm bệnh và truyền bệnh cho người qua các cơ chế sau:
- Qua nước bọt: Virus Zika, sốt vàng da, sốt rét và các bệnh khác được truyền qua nước bọt của muỗi.
- Qua chất bài tiết: Bệnh Chagas do bọ xít hút máu lây truyền qua chất thải của chúng.
- Qua dịch coxa: Một số loài ve mềm tiết dịch coxa chứa xoắn khuẩn gây sốt hồi quy.
- Phóng thích mầm bệnh trên da: Muỗi đốt chích truyền giun chỉ trực tiếp vào da người.
- Do tiết túc bị giập nát: Chấy rận truyền Rickettsia khi chúng bị nghiền nát trên da.
Triệu Chứng Của Bệnh Do Côn Trùng
Triệu chứng của bệnh do côn trùng khác nhau tùy thuộc vào loại côn trùng đã cắn hoặc chích. Tuy nhiên, các triệu chứng phổ biến bao gồm:
- Sốt
- Ớn lạnh
- Đau đầu
- Đau cơ
- Phát ban
- Buồn nôn
- Đau bụng
Các triệu chứng nghiêm trọng hơn có thể bao gồm phản ứng dị ứng, chẳng hạn như:
- Khó thở
- Sưng phù họng
- Sưng môi, lưỡi hoặc mặt
- Tức ngực
- Nhịp tim nhanh kéo dài
- Chóng mặt
- Nôn mửa
Xử Trí Vết Đốt/Chích Của Côn Trùng
Khi bị côn trùng đốt hoặc chích, hãy thực hiện các bước sau:
- Loại bỏ côn trùng: Nếu côn trùng hoặc một phần của nó vẫn còn trên da, hãy cẩn thận dùng nhíp loại bỏ.
- Rửa sạch vết thương: Rửa sạch vết thương bằng xà phòng và nước.
- Khử trùng: Sát trùng vết thương bằng cồn (isopropyl alcohol).
- Bôi kem kháng sinh: Bôi kem kháng sinh không kê đơn lên vết thương.
- Theo dõi triệu chứng: Theo dõi các triệu chứng và tìm kiếm sự chăm sóc y tế nếu tình trạng nghiêm trọng hơn hoặc các triệu chứng khác xuất hiện.
Biện Pháp Phòng Ngừa
Để phòng ngừa bệnh do côn trùng, hãy thực hiện các biện pháp sau:
- Tránh khu vực có côn trùng: Tránh các khu vực um tùm, cỏ cao và bụi rậm, nơi côn trùng trú ngụ.
- Mặc quần áo bảo hộ: Mặc quần dài, áo tay dài, tất cao và đội mũ khi đến các khu vực có nhiều côn trùng.
- Chọn quần áo sáng màu: Mặc quần áo sáng màu để dễ phát hiện côn trùng.
- Sử dụng thuốc xịt côn trùng: Sử dụng thuốc xịt côn trùng hoặc tinh dầu đuổi côn trùng có chứa DEET, picaridin hoặc IR3535.
- Kiểm tra cơ thể thường xuyên: Kiểm tra cơ thể và da đầu của bạn thường xuyên khi vận động ngoài trời để phát hiện sớm vết đốt của côn trùng.
- Tắm rửa ngay sau khi về nhà: Tắm rửa bằng xà phòng ngay sau khi về nhà để loại bỏ bất kỳ côn trùng nào bám trên da.
- Theo dõi thông báo dịch bệnh: Theo dõi thông báo về các đợt bùng phát dịch bệnh do côn trùng và tránh đi du lịch đến các địa phương đang bị ảnh hưởng.
- Kiểm soát môi trường: Dọn dẹp vệ sinh xung quanh khu vực sống, phát quang bụi rậm và tránh ứ đọng nước để loại bỏ nơi trú ngụ và sinh sản của côn trùng.
- Kiểm soát bệnh dịch hạch: Diệt bọ chét và chuột để ngăn ngừa bệnh dịch hạch.
