Xét nghiệm lao là gì?
Xét nghiệm lao là một xét nghiệm nhằm xác định xem bạn có bị nhiễm vi khuẩn Mycobacterium tuberculosis, nguyên nhân gây bệnh lao, hay không. Có hai loại xét nghiệm lao chính:
Xét nghiệm lao qua da (TST)
Xét nghiệm lao qua da đo phản ứng của hệ thống miễn dịch với dung dịch dẫn xuất protein tinh khiết (PPD) được tiêm dưới da. PPD là một loại protein có trong vi khuẩn lao. Nếu bạn đã từng tiếp xúc với vi khuẩn lao, da sẽ phản ứng với kháng nguyên bằng cách phát triển một vết sưng đỏ, cứng tại chỗ tiêm trong vòng ba ngày.
Xét nghiệm máu lao (IGRA)
Hai xét nghiệm máu để chẩn đoán lao được Cơ quan Quản lý Thực phẩm và Dược phẩm Hoa Kỳ (FDA) chấp thuận bao gồm: QuantiFERON-TB Gold Plus (QFT-Plus) và xét nghiệm T-SPOT-TB (T-Spot). Trong hầu hết các trường hợp, nếu bạn bị nhiễm lao, các tế bào máu từ mẫu máu sẽ giải phóng một loại protein gọi là interferon-gamma (IFN- γ) khi trộn với các kháng nguyên có nguồn gốc từ Mycobacterium tuberculosis trong phòng thí nghiệm.
Khi nào nên làm xét nghiệm lao?
Bạn có thể cần xét nghiệm lao nếu bạn có các triệu chứng của nhiễm trùng lao đang hoạt động hoặc nếu bạn có nguy cơ mắc bệnh lao. Các triệu chứng của nhiễm trùng lao đang hoạt động bao gồm:
- Ho nặng kéo dài hơn hai tuần
- Đau ở ngực
- Ho ra máu hoặc đờm (chất nhầy)
- Mệt mỏi hoặc suy nhược
- Ăn mất ngon
- Giảm cân không rõ nguyên nhân
- Ớn lạnh và sốt
- Đổ mồ hôi đêm
Ai nên làm xét nghiệm lao?
Bạn có thể có nguy cơ mắc bệnh lao cao hơn nếu bạn:
- Đã từng tiếp xúc với một người bị nhiễm lao đang hoạt động
- Là một nhân viên làm việc tại bệnh viện, trung tâm chăm sóc trẻ em, hoặc các cơ sở y tế khác
- Sống hoặc làm việc ở nơi có tỷ lệ nhiễm lao cao
- Có tình trạng sức khỏe hoặc dùng thuốc làm suy yếu hệ thống miễn dịch
- Sử dụng thuốc tiêm tĩnh mạch
- Lạm dụng ma túy, thuốc lá, rượu bia
- Đã từng đi du lịch hoặc công tác ở những nơi có dịch bệnh lao bùng phát
Quy trình xét nghiệm lao
Xét nghiệm lao qua da (TST)
- Tiêm một lượng nhỏ PPD vào da ở phần dưới của cánh tay
- Quay lại trong vòng 48 đến 72 giờ để bác sĩ kiểm tra phản ứng trên da
Xét nghiệm máu lao (IGRA)
- Lấy máu và gửi đến phòng thí nghiệm để phân tích
Rủi ro của xét nghiệm lao
Cả hai loại xét nghiệm lao đều có rất ít rủi ro. Bạn có thể cảm thấy như kim châm nhỏ trên da đối với xét nghiệm TST hoặc hơi đau hoặc bầm tím tại vị trí lấy máu đối với xét nghiệm IGRA.
Kết quả xét nghiệm lao
Xét nghiệm lao qua da (TST)
- Dương tính: Vết sưng, cứng, đỏ tại chỗ tiêm có kích thước lớn hơn 5mm
- Âm tính: Không có vết sưng hoặc vết sưng có kích thước dưới 5mm
Xét nghiệm máu lao (IGRA)
- Dương tính: Máu phản ứng với kháng nguyên lao
- Âm tính: Máu không phản ứng với kháng nguyên lao
Xét nghiệm lao ở đâu?
Bạn không thể tự thực hiện xét nghiệm lao tại nhà. Bạn nên tìm một bệnh viện hoặc cơ sở y tế uy tín để thực hiện loại xét nghiệm này. Chi phí xét nghiệm lao sẽ tùy thuộc vào loại xét nghiệm được chỉ định và phí dịch vụ tại cơ sở làm xét nghiệm.
Điều trị bệnh lao
Cả bệnh lao hoạt động và tiềm ẩn đều nên được điều trị sớm. Hầu hết các trường hợp bệnh lao có thể được chữa khỏi nếu bạn dùng thuốc kháng sinh theo chỉ định của bác sĩ.