Phù phổi cấp là gì?
Phù phổi cấp là tình trạng dịch tích tụ trong các phế nang phổi, cản trở quá trình trao đổi khí. Đây là một tình trạng cấp cứu có thể đe dọa đến tính mạng.
Các loại phù phổi cấp
Có hai loại chính của phù phổi cấp:
- Phù phổi cấp huyết động: Do áp lực trong mạch máu phổi tăng lên, gây rò rỉ dịch vào phế nang. Nguyên nhân phổ biến nhất là suy tim trái.
- Phù phổi cấp tổn thương: Do tổn thương phế nang, cho phép dịch từ máu hoặc mô xung quanh thoát vào phế nang. Nguyên nhân phổ biến nhất là nhiễm trùng phổi.
Triệu chứng của phù phổi cấp
Các triệu chứng có thể bao gồm:
- Khó thở nghiêm trọng
- Thở dốc, ngồi dậy để thở
- Thở khò khè
- Ho dữ dội, có thể kèm theo đờm hồng
- Cảm giác ngột ngạt, hoảng loạn
- Vã mồ hôi, mệt mỏi
- Da tím tái, huyết áp tăng
Nguyên nhân của phù phổi cấp
Có nhiều nguyên nhân gây phù phổi cấp, bao gồm:
- Suy tim trái
- Suy thận
- Tắc nghẽn mạch phổi
- Nhiễm trùng phổi
- Tăng huyết áp phổi
- Tăng áp lực tĩnh mạch cửa
- Thuốc men
- Chấn thương
- Phản ứng dị ứng
Chẩn đoán phù phổi cấp
Phù phổi cấp được chẩn đoán dựa trên triệu chứng và kết quả xét nghiệm, bao gồm:
- X-quang phổi
- Điện tâm đồ (ECG)
- Siêu âm tim
- Xét nghiệm máu
- Khí máu động mạch
- Tổng phân tích nước tiểu
Phác đồ điều trị phù phổi cấp theo Bộ Y tế
Điều trị phù phổi cấp gồm hai giai đoạn:
Giai đoạn cấp cứu
- Đặt bệnh nhân ở tư thế nửa ngồi nửa nằm
- Thở oxy
- Thuốc lợi tiểu
- Thuốc giãn mạch
- Thuốc chống đông máu
- Thuốc chống loạn nhịp
Giai đoạn điều trị nguyên nhân
- Điều trị nguyên nhân gây phù phổi cấp
- Tiếp tục sử dụng thuốc lợi tiểu, giãn mạch, chống đông máu, chống loạn nhịp
- Thuốc giảm đau
- Thuốc kháng sinh
- Thuốc chống viêm
Biện pháp hỗ trợ
Ngoài điều trị, bệnh nhân có thể cần hỗ trợ thêm:
- Thở máy
- Đặt ống thông tĩnh mạch trung tâm
- Máy khử rung tim tự động
Tiên lượng của phù phổi cấp
Tiên lượng phụ thuộc vào nguyên nhân và mức độ nghiêm trọng. Phù phổi cấp huyết động thường có tiên lượng tốt nếu nguyên nhân được điều trị thành công. Phù phổi cấp tổn thương có tiên lượng khác nhau tùy thuộc vào nguyên nhân.
Cách phòng ngừa phù phổi cấp
Có thể phòng ngừa phù phổi cấp bằng cách:
- Kiểm soát bệnh lý nền
- Ngưng hút thuốc
- Giảm cân
- Tiêm phòng cúm và viêm phổi
- Tránh chất kích thích
- Uống đủ nước
- Nghỉ ngơi đầy đủ
